سرگیجه، حالتی از سردرد و احساس چرخیدن سر و گیچ رفتن سر است. .سرگیجه گردنی نیز نوعی رابطه گردن و سرگیجه محسوب میشود که ناشی از وضعیت یا حرکت خاصی از گردن است. برخی از متخصصان برای توصیف دقیق تر این بیماری، از اصطلاح” سرگیجه گردنی” استفاده می کنند. نام های دیگر آن شامل، سرگیجه proprioceptive ، سرگیجه cervicogenic ،سرگیجه cervical می باشد.
هرچند که جاذبه یا جهت یابی سر روی سرگیجه تأثیر دارد، اما سرگیجه گردنی به جهت یابی سر ارتباط ندارد.
سرگیجه گردنی دلایل مختلفی می تواند داشته باشد، مانند ضربه به گردن یا قرار گرفتن گردن و سر در وضعیت نامساعد. روش درمان نیز شامل، بررسی احتمال وجود هرگونه مشکل اساسی در عضلات یا سلامتی است . همچنین روش هایی برای جلوگیری از بروز انواعی از سرگیجه گردنی هم وجود دارد.
در ادامه این مقاله به بررسی دلایل، درمان‌ها و تشخیص سرگیجه گردنی و در مورد اینکه فرد چه زمانی باید به پزشک مراجعه کند، صحبت خواهیم کرد.
سرگیجه گردنی چیست؟
سرگیجه، یک اصطلاح علمی برای سردردهای شدید و احساس چرخش در بدن است.
ممکن است فرد احساس کند دنیای اطرافش می‌چرخد. همچنین امکان دارد احساس کند که در حال چرخش هست، در حالیکه ایستاده است.
هرکسی که به دور خود بچرخد و سپس بایستد، نوعی سرگیجه را تجربه میکند. هنگامی که فرد می‌ایستد، احساس میکند که بدنش در حال چرخش است.
سرگیجه، اغلب به خاطر وجود مشکلاتی در گوش داخلی یا سایر نقاط تعادلی ایجاد می شود که ممکن است مرکز تعادل بدن را مختل کند. اما در سرگیجه گردنی، علت سرگیجه در گردن فرد باشد.
سرگیجه گردنی، به خودی خود، نشانه وجود یک مشکل اساسی مثل آسیب به گردن است. فرد معمولاً علائم سرگیجه را بعد از یک تکان محکم، مثل چرخش ناگهانی سر خود ، تجربه می کند. این سرگیجه می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
علائم سرگیجه گردنی :
- از دست دادن هماهنگی رفتار
- اختلال در تعادل
- سردرد
- درد گوش
- صدای زنگ زدن در گوش
- حالت تهوع
- استفراغ
- مشکل در تمرکز
ممکن است علائم سرگیجه گردنی، بعد از انجام ورزش یا در موارد ساده، مانند عطسه یا خیلی سریع بیدار شدن، در برخی افراد تشدید شود.
علل سرگیجه گردنی
سرگیجه گردنی دلایل مختلفی دارد که بسیاری از آنها مربوط به آسیب دیدگی گردن یا صدمات مزمن و درازمدت است.
تشخیص این مشکل، موضوع بحث‌برانگیزی است. در واقع، طبق مطالعه ای در مجله Archives of Physiotherapynotes ، متخصصان بهداشت علت اصلی علائم را به طور دقیق نمی دانند و تشخیص درست این بیماری، دشوار است.
در حال حاضر، هیچ آزمایش یا منبع موثقی برای این بیماری وجود ندارد، بنابراین پزشکان معمولاً سایر موارد را آزمایش می کنند و بعد از رد کردن آن موارد، وجود سرگیجه گردنی را تایید میکنند.
مطالعه جدیدی که در مجله Laryngoscope Investicative Otolaryngology انجام شد، نشان داد که، ممکن است پزشکان افراد دارای سرگیجه گردنی را، با افراد دارای میگرن و آسیب های گردن اشتباه بگیرند. ۹۴٪ از افراد مبتلا به سرگیجه گردنی، درد گردنی را گزارش می دهند.
عضلات، اعصاب و مفاصل موجود در گردن، سیگنالهایی از جمله سیگنال های مربوط به جهت یابی بدن را به قسمت تحتانی مغز و گوش داخلی می فرستند. این، بخشی از عملکرد بدن برای حفظ تعادل و هماهنگی است.
مواردی زیر ممکن است باعث شود یک یا چند سیگنال از کار بیفتند و باعث بروز علائم سرگیجه گردنی شود:
آترواسکلروز (تصلب شریان)
انسداد شریان های گردن ممکن است منجر به آسیب دیدگی در ناحیه مربوط به سرگیجه شود. این مسئله می تواند به دلیل آترواسکلروز باشد که همان ضخیم شدن دیواره های شریان است.
وارد شدن ضربه
صدمات ناشی از وارد شدن ضربه، مانند تصادف با خودرو یا سایر علت ها، ممکن است باعث آسیب دیدن سر و گردن شود که منجر به سرگیجه گردنی میشود.
جراحی های گردن نیز می توانند باعث ایجاد سرگیجه گردنی شوند، به خصوص اگر محل عمل، نزدیک ساقه مغز باشد یا به شریان های ناحیه گردن و سر آسیب وارد شود.
آرتروز
ایا ارتروز گردن باعث سرگیجه میشود؟ آرتروز پیشرفته، در این ناحیه ممکن است منجر به آسیب به مهره های گردنی شود. این مسئله باعث می شود که مهره های گردن فشرده شود و در نتیجه فشار بیشتری به اعصاب، شریان ها یا خود نخاع وارد شود. در این حالت، سیگنال های نامناسبی به مغز فرستاده می شود و ممکن است که جریان خون محدود شود و سرگیجه رخ بدهد.
فتق دیسک بین مهره ای
فتق دیسک های بین مهره ای در مناطقی از قسمت تحتانی کمر شایع تر هست، هر چند که می تواند در هر نقطه از ستون فقرات رخ بدهد. فتق دیسک زمانی رخ می دهد که مرکز نرمتر یک دیسک ستون فقرات از شکاف ستون فقرات خارج شود. در بعضی موارد بدون علائم ایجاد می شود. با این حال، در سایر موارد، ممکن است به عصب یا شریان فشار وارد شود و باعث بروزعلائمی شود که منجر به سرگیجه گردنی شود.
قرارگیری گردن و سر در وضعیت نامساعد
قرارگیری گردن و سر در وضعیت نامساعد، می تواند در سرگیجه گردنی نقش داشته باشد. با گذشت زمان، ممکن است به دلیل حالت بد نشستن یا مواردی مانند “Text neck” به ستون فقرات گردن فشار وارد شود، که در این حالت شخص گردن خود را خم می میکند و به دستگاه های الکترونیکی یا کتاب نگاه میکند.
این حالت ها می تواند فشار بیشتری به شریان های گردن وارد کند و ممکن است باعث شود برخی افراد درد گردن و سرگیجه را تجربه کنند.
روش‌ها و توصیه‌های درمان سرگیجه های گردنی
پزشک، پس از رد کردن سایر علل بروز سرگیجه و تشخیص سرگیجه گردنی، براساس علت اصلی، روش درمانی را توصیه می کند.
به طور کلی، درمان، شامل کنترل علائم بیماری، با استفاده از یک یا چند دارو است؛ در این حین نیز، پزشک برای درمان ریشه ای بیماری تلاش می کند. کنترل علائم، ممکن است شامل تجویز دارو برای کاهش سرگیجه، درد و رفع انقباضات عضله ها باشد.
همچنین بیشتر پزشکان برای کمک به ایجاد امکان حرکت گردن ، افزایش دامنه حرکت و قدرت عضلات ، روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی و تمرین مستمر را توصیه می کنند. این کارها، به تنهایی می توانند فشار در ناحیه را کاهش دهد و به تخفیف علائم کمک کنند.
ریسک فاکتورها
محققان هنوز لیست کاملی از ریسک فاکتورهای مربوط به سرگیجه گردنی ندارند.
سن بالا ممکن است یک ریسک فاکتور تلقی شود؛ زیرا ساییدگی و پارگی باعث ناراحتی در ناحیه گردن می شود.
آترواسکلروز همچنین ممکن است باعث کاهش جریان خون در عروق و در نتیجه باعث کاهش جریان خون به نواحی مغز و گوش داخلی شود که این نواحی، هماهنگی و تعادل را کنترل می کنند.
وضعیت نامساعد قرارگیری گردن فشار زیادی به سر و گردن وارد می کند که باعث بروز علائم جدید یا تشدید علائم قبلی می شود.
پیشگیری
پیشگیری از سرگیجه گردنی به طور کامل امکان پذیر نیست؛ زیرا برخی از دلایل – مانند تصادفات وسایل نقلیه – قابل پیشگیری نیستند. اما با این حال، افراد می توانند اقدامات زیادی را برای پیشگیری از بروز سایر علت ها انجام دهند.
برای مثال ، با ورزش کردن، می توان عضلات گردن را قوی نگه داشت. ورزش کردن باعث کاهش فشار و وزن از روی دیسک های گردن در آن ناحیه شود.
هنگام نشستن، نگه داشتن سر و شانه ها و تراز کردن ستون فقرات می توان فشار روی گردن را کاهش داد و از سایش و پارگی ساختارهای ظریف جلوگیری کرد.
حرکات کششی منظم برای گردن ، ماساژ منظم یا کایروپراکتیک (روش درمانی مخصوص ستون فقرات) و استفاده از کمپرس گرم برای استراحت آن ناحیه نیز می توانند کمک کننده باشند.
کلام آخر
در بیشتر موارد، درمان و کنترل سرگیجه گردن امکان پذیر است. افرادی که دچار درد شدید در گردن خود هستند ممکن است در درمان این بیماری مشکلات بیشتری داشته باشند، هرچند که کنترل علائم می تواند باعث افزایش کیفیت زندگی و راحتی آنها شود.
تشخیص سرگیجه گردن دشوار است؛ به همین جهت، لازم است که پزشکان قبل از تشخیص قطعی سرگیجه گردنی، سایر شرایط و احتمالات را نیز مدنظر داشته باشند.
