وابستگی به نیکوتین چیست
وابستگی به نیکوتین زمانی رخ میدهد که شما به نیکوتین نیاز دارید و نمیتوانید مصرف آن را قطع کنید. نیکوتین، ماده ی شیمیایی در تنباکو است که اعتیاد آور می‌باشد. نیکوتین در مغز شما، تاثیرات خوشایندی به وجود می آورد. ولی این تاثیرات موقتی است و شما به یک سیگار دیگر نیز احتیاج دارید.
هرچه بیشتر سیگار بکشید، وابستگی شما به نیکوتین برای داشتن حس خوشایندی بیشتر می‌شود. هنگامی که تصمیم بگیرید مصرف آن را قطع کنید، تغییرات ذهنی و جسمی ناخوشایندی را تجربه خواهید کرد. که علایم ترک نیکوتین است.
صرف نظر از این که چه مدتی سیگار مصرف کرده اید، قطع مصرف موجب بهبود سلامت شما خواهد شد. آسان نیست ولی شما میتوانید وابستگی به نیکوتین را قطع کنید. درمانهای موثر زیادی وجود دارد، که می توانید در مورد آنها با پزشک مشورت کنید.
علائم وابستگی به نیکوتین
برای برخی از افراد حتی یک بار مصرف می تواند موجب وابستگی به نیکوتین شود .علائمی که نشان می دهد شما احتمالا دچار اعتیاد شده اید:
- شما نمیتوانید مصرف سیگار را قطع کنید. ممکن است یک بار یا بیشتر تلاش ناموفق برای ترک داشته باشید
- هنگامی که مصرف را قطع بکنید، علائم را ترک خواهید داشت. تلاش‌های شما برای ترک وابستگی به نیکوتین ممکن است موجب مشکلات جسمی و روحی شود. مثل هوس شدید ، اضطراب ، تحریک پذیری ، بی قراری ، مشکل در تمرکز ، خلق و خوی افسرده ، سرخوردگی ، عصبانیت ، افزایش گرسنگی ، بی خوابی ، یبوست یا اسهال می شود.
- شما علی رغم مشکلات سلامتی به سیگار کشیدن ادامه می دهید. حتی اگر برای قلب و ریه مشکلاتی ایجاد شده است شما نمیتوانید ترک کنید.
- از فعالیت های اجتماعی خودداری می کنید. شما ممکن است از رفتن به رستوران هایی که سیگار در آن ممنوع است خودداری کنید. و یا معاشرت با خانواده یا دوستان خود را متوقف کنید. زیرا در این شرایط نمی توانید سیگار بکشید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر سعی کردید سیگار را ترک کنید اما موفق نشده اید، تنها نیستید. اکثر افراد سیگاری قبل از دستیابی به پایداری طولانی مدت در برابر سیگار کشیدن ، سعی در ترک سیگار می کنند.
اگر برنامه درمانی را دنبال کنید که هم جنبه های جسمی و هم از نظر رفتاری وابستگی به نیکوتین را دنبال می کند ، احتمالاً موفق به ترک می شوید. مصرف داروها و مراجعه به یک مشاور به ویژه فردی که که به افراد کمک می کند تا سیگار را ترک کنند (یک متخصص درمانگر تنباکو)، شانس موفقیت شما را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
از تیم مراقبت های بهداشتی خود بخواهید که در تهیه یک برنامه درمانی که برای شما مفید است. یا توصیه ای مبنی بر اینکه کجا برای ترک سیگار مناسب تر است، کنند.
علت وابستگی به نیکوتین
در بسیاری از افراد، نیکوتین موجود در سیگار، گیرنده های موجود در مغز را تحریک می کند تا دوپامین آزاد ترشح شود و باعث ایجاد پاسخی لذت بخش می شود. با گذشت زمان، تعداد گیرنده های نیکوتین افزایش می یابد و آناتومی مغز شما را تغییر می دهد. وقتی سیگار را ترک می کنید، پاسخ لذتبخش مغز را قطع می کنید زیرا گیرنده ها، نیکوتین دریافت نمی کنند که موجب بروز علائم ترک نیکوتین می شوند. اگر آن را ترک کردید و از محصولات ترک سیگار برای بهبود علائم ترک و هوس استفاده می کنید، تعداد گیرنده های نیکوتین به حالت عادی برمی گردد و به شما در ترک سیگار کمک می کند.
نیکوتین ماده شیمیایی موجود در تنباکو است که شما را به سیگار وابسته می کند. نیکوتین در طی چند ثانیه بعد از سیگار کشیدن به مغز می رسد.
در مغز، نیکوتین، ترشح مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی را افزایش می دهد، که به تنظیم خلق و خو و رفتار کمک می کند.
دوپامین، یکی از این انتقال دهنده های عصبی است، که در مرکز پاداش مغز رها می شود و باعث ایجاد احساس لذت و بهبود خلق و خو می شود.هرچه بیشتر سیگار میکشید، به نیکوتین بیشتری نیاز پیدا می کنید تا احساس خوبی داشته باشید. مصرف نیکوتین به سرعت بخشی از کارهای روزمره شما می شود و با عادات و احساسات شما در هم تنیده می شود.
موقعیت های متداولی که باعث ایجاد اشتیاق به سیگار می شوند عبارتند از:
- نوشیدن قهوه یا استراحت در محل کار
- تلفن صحبت کردن
- نوشیدن الکل
- رانندگی با ماشین
- گذراندن وقت با دوستان
برای غلبه بر وابستگی به نیکوتین، باید از عواملی که شما را به مصرف سیگار سوق می دهد، آگاه شوید و برای مقابله با آنها برنامه ای داشته باشید.
عوامل خطر
هرکسی که سیگار می کشد یا ازانواع دیگر تنباکو استفاده می کند، در معرض خطر وابستگی به نیکوتین قرار دارد. عوامل موثر بر مصرف دخانیات عبارتند از:
- سن. اکثر افراد در دوران کودکی و یا سال های نوجوانی سیگار کشیدن را شروع می کنند. هر چه زودتر مصرف سیگار را شروع کنید، احتمال اینکه معتاد شوید بیشتر می شود.
- ژنتیک. احتمال اینکه سیگار کشیدن را شروع کرده و سیگار بکشید ممکن است تا حدی ارثی باشد. عوامل ژنتیکی ممکن است در چگونگی واکنش گیرنده های روی سطح سلولهای عصبی مغز شما به دوزهای زیاد نیکوتین که توسط سیگارها پاسخ می دهند تأثیر بگذارد.
- والدین و همسالان. کودکانی که والدینشان سیگار می کشند، احتمال بیشتری وجود دارد که در آینده سیگاری شوند. کودکانی که دوستانی سیگاری دارند، نیز احتمالاً سیگار را امتحان می کنند.
- افسردگی یا دیگر بیماری های روانی. بسیاری از مطالعات ارتباط موثری بین افسردگی و مصرف سیگار نشان می دهند. افرادی که دچار افسردگی، اسکیزوفرنی، اختلال استرس پس از سانحه یا سایر اشکال بیماری روانی هستند، بیشتر احتمال دارد سیگاری شوند.
- استفاده از مواد. افرادی که از الکل و مواد مخدر غیرمجاز مصرف می کنند، بیشتر احتمال دارد سیگاری شوند.
عوارض
دود تنباکو حاوی بیش از ۶۰ ماده شیمیایی که عامل سرطان هستند و هزاران ماده مضر دیگر است. حتی ” سیگارهای طبیعی” یا سیگارهای گیاهی دارای مواد شیمیایی مضر هستند. شما می دانید که افرادی که سیگار می کشند بسیار بیشتر از افرادی که سیگار نمی کشند، در معرض برخی بیماری ها قرار می گیرند و می میرند. اما ممکن است متوجه نباشید که سیگار موجب چه تعداد از مشکلات بهداشتی مختلف می شود:
سرطان ریه و بیماری ریوی
سیگار کشیدن عامل اصلی مرگ و میر با سرطان ریه است. علاوه بر این ، استعمال سیگار باعث بیماری های ریه مانند آمفیزم و برونشیت مزمن می شود. استعمال سیگار همچنین آسم را تشدید می کند.
سایر سرطانها
سیگار کشیدن خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان از جمله سرطان دهان، گلو (حلق)، مری، حنجره، مثانه، لوزالمعده، کلیه، دهانه رحم و برخی انواع سرطان خون را افزایش می دهد. به طور کلی، مصرف سیگار موجب ۳۰ درصد از کل مرگ و میر در انواع سرطانها می شود.
مشکلات سیستم قلب و گردش خون
مصرف سیگار خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی (کاردیوواسکولار) از جمله حمله قلبی و سکته قلبی را افزایش می دهد. اگر بیماری قلبی یا رگهای خونی مانند نارسایی قلبی دارید، مصرف سیگار وضعیت شما را بدتر می کند.
دیابت
مصرف سیگار مقاومت به انسولین را افزایش می دهد، که می تواند زمینه را برای ابتلا به دیابت نوع ۲ فراهم کند. اگر مبتلا به دیابت هستید ، سیگار کشیدن می تواند پیشرفت عوارضی مانند بیماری کلیه و مشکلات چشم را تسریع کند.
مشکلات چشم
سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی چشم مانند آب مروارید و از بین رفتن بینایی از طریق تخریب ماکولا را افزایش دهد.
ناباروری و ناتوانی جنسی
سیگار کشیدن خطر کاهش باروری در زنان و خطر ناتوانی جنسی در مردان را افزایش می دهد.
عوارض در دوران بارداری
مادرانی که در دوران بارداری سیگار می کشند، بیشتر در معرض زایمان زودرس و به دنیا آوردن نوزادانی که وزن کمتری دارند، هستند.
سرماخوردگی، آنفولانزا و بیماریهای دیگر
افراد سیگاری مستعد ابتلا به عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی ، آنفولانزا و برونشیت هستند.
بیماری دندان و لثه
سیگار کشیدن موجب افزایش خطر ایجاد التهاب لثه و یک عفونت جدی لثه که می تواند سیستم پشتیبانی دندان ها را از بین ببرد (پریودنتیت).
استعمال سیگار همچنین خطرات سلامتی را برای اطرافیان شما به همراه دارد. همسران افراد سیگاری که خود سیگار مصرف نمی کنند، درمقایسه با افرادی که با فرد سیگاری زندگی نمی کنند، در معرض خطر بیشتری از سرطان ریه و بیماری های قلبی هستند.
کودکانی که والدین آنها سیگار می کشند بیشتر مستعد تشدید آسم، عفونت گوش و سرماخوردگی هستند.
پیشگیری
بهترین راه برای پیشگیری از وابستگی به نیکوتین در وهله اول عدم استفاده از دخانیات است.
بهترین راه برای جلوگیری از سیگار کشیدن کودکان این است که خود شما سیگار نکشید. تحقیقات نشان داده است کودکانی که والدین آنها سیگار نمی کشند و یا با موفقیت آن را ترک کرده اند، احتمال کمتری دارد که در آینده سیگار مصرف کنند.
تشخیص
ممکن است پزشک از شما سؤال کند یا پرسشنامه ای را پر کنید تا ببیند شما چقدر به نیکوتین وابسته هستید. دانستن میزان وابستگی شما به پزشک کمک می کند تا برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند. هرچه بیشتر سیگار مصرف کنید و هر چه زودتر بعد از بیدار شدن سیگار بکشید ، بیشتر به آن وابسته می شوید.
درمان وابستگی به نیکوتین
مانند اکثر افراد سیگاری، احتمالاً حداقل یک تلاش جدی برای ترک کردن آن انجام داده اید. اما ترک در تلاش اول بسیار نادر است، به ویژه اگر سعی کنید بدون کمک آن را انجام دهید. در صورت استفاده از داروها و مشاوره خصوصا به صورت همزمان، بسیار بیشتر احتمال دارد که بتوانید سیگار را ترک کنید.
داروها
بعضی از محصولات ترک سیگار به عنوان جایگزینی برای نیکوتین شناخته می شوند. زیرا حاوی مقادیر مختلفی از نیکوتین هستند. برخی از این روش های جایگزینی نیکوتین نیاز به نسخه دارند، اما برخی دیگر نیاز به نسخه نیست. دو داروی ترک سیگار تأیید شده وجود دارد که حاوی نیکوتین نیستند و هر دو فقط با نسخه در دسترس هستند.
هر یک از این محصولات می تواند به کاهش میل نیکوتین و علائم ترک کمک کند. یا به احتمال زیاد از مصرف سیگار جلوگیری می کند. استفاده از بیشتر از آنها ممکن است به شما در رسیدن به نتایج بهتر کمک کند.
اگرچه می توانید برخی از محصولات ترک سیگار را بدون نسخه بخرید، اما ایده خوبی است که ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. با هم می توانید محصولات مناسب را انتخاب کنید، زمان شروع به مصرف آنها و عوارض جانبی احتمالی را بررسی کنید.
مشاوره برای ترک وابستگی به نیکوتین
داروها به علائم ترك و هوس را كاهش می دهد، در حالی كه درمان های رفتاری به شما كمك می كنند مهارت های لازم را برای رها كردن دخانیات را در خود پرورش دهید. هرچه بیشتر وقت خود را با یک مشاور بگذرانید ، نتایج درمانی شما بهتر خواهد بود.
در حین مشاوره فردی یا گروهی ، تکنیک هایی را می آموزید که می توانید برای قطع سیگار به شما کمک کنند. بسیاری از بیمارستان ها ، برنامه های مراقبت های بهداشتی ، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و کارفرمایان، برنامه درمانی ارائه می دهند. برخی مراکز درمانی، برنامه های درمانی بستری شدن را توصیه می‌کنند که شدیدترین درمان در دسترس است.
روش هایی برای پیشگیری
تاثیر سیگارهای الکترونیکی (e-cigarettes)به اثبات نرسیده و همچنین در کمک به افراد برای جلوگیری از استعمال دخانیات نسبت به داروهای جایگزینی نیکوتین مؤثر نیستند. در حقیقت ، بسیاری از افرادی که از سیگار الکترونیکی برای متوقف کردن سیگار استفاده می کنند وبه جای ترک کردن ، از هر دو محصول استفاده می کنند.
جایگزین کردن نوع دیگری از مصرف دخانیات در مصرف سیگار ، ایده خوبی نیست. دخانیات به هر شکلی بی خطر نیست. از این مواد استفاده نکنید:
- محصولات دارای تنباکوی نامحلول
- سیگار و پیپ
- قلیان
- تباکوی بدون دود
- دخانیات میوه‌ای و طعم دار شده
مواجهه و پشتیبانی
حمایت اجتماعی برای دستیابی به یک زندگی پایدار و محکم و بدون سیگار مهم است. از خانواده ، دوستان و همکاران خود ،حمایت و تشویق بخواهید. صریح باشید و به آنها بگویید چه چیزی بیشتر به شما کمک می کند.
همچنین سعی کنید این منابع را امتحان کنید:
- گروه های پشتیبانی. گروههای پشتیبانی که غالباً با هزینه اندک یا بدون هزینه در دسترس هستند، متشکل از گروه های پشتیبانی ،مربیگری و پشتیبانی متقابل از افرادی که سعی در ترک دارند ارائه می دهند. گروه های گمنام ترک وابستگی به نیکوتین در بسیاری از مناطق در دسترس هستند.
- مشاوره تلفنی.
- پیام های متنی و برنامه های تلفن همراه. تعدادی خدماتی هستند که برای دریافت یادآوری و نکات راجع ترک نیکوتین به شما کمک می‌کنند.
- برنامه های مبتنی بر وب. سایت هایی مانند BecomeAnEX پشتیبانی شخصی رایگان ، راهنماها و ابزارهای تعاملی و گروه های بحث و گفتگو، خدماتی برای کمک به شما در ترک ارائه می دهند.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
احتمالاً با دیدن پزشک مراقبت های اولیه خود شروع می کنید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شما در آماده سازی و آنچه که باید از پزشک خود انتظار داشته باشید آمده است. برای آماده شدن برای قرار ملاقات خود:
- محرک های مصرف سیگار را در نظر بگیرید. شرایطی را که احتمالاً به دنبال یک سیگار هستید ، لیست کنید. در چه شرایطی استعمال سیگار به یک آیین تبدیل شده است؟
- همه علائم مرتبط با استعمال دخانیات را یادداشت کنید. مدت زمانی را که هر کدام از آنها را داشته اید را نیز اضافه کنید.
- لیستی از داروهای خود تهیه کنید. شامل هر نوع ویتامین ، گیاهان یا مکمل های دیگری که مصرف می‌کنید.
- یکی از اعضای خانواده یا یک دوست را به همراه دعوت کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات می تواند دشوار باشد.
