سندرم سوئیت یا سندرم شیرین یک بیماری نادر پوستی است. عمده‌ترین علائم آن تب و ضایعات پوستی دردناک است که بر روی بازوها، گردن، سر و تنه ظاهر می‌شوند.
علت دقیق ایجاد سندرم سوئیت مشخص نیست. در برخی افراد بیماری در اثر عفونت، بیماری و یا مصرف برخی داروها آغاز می‌شود؛ همچنین می‌تواند با برخی سرطان‌ها اتفاق بیفتد.
متداول‌ترین درمان برای سندرم سوئیت استفاده از قرص‌های کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون می‌باشد. علائم و نشانه‌های سندرم سوییت اغلب چند روز بعد از شروع درمان از بین می‌رود اما احتمال عود آن وجود دارد.
علائم سندرم سوئیت
علائم سندرم سوئیت به طور ناگهانی بروز می‌کند و شامل موارد زیر است:
- برجستگی‌های دردناک یا تاول‌های کوچک پر از چرک روی صورت، گردن، بازوها یا پاها
- ضایعات پوستی و دهانی (زخم یا تومور)
- تغییر رنگ پوست
- تب
- درد عضلانی و مفاصل، سردرد و خستگی
- احساس کلی ناخوشی
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار راش‌های قرمز و دردناکی روی پوست خود شده‌اید که به لحاظ سایز به سرعت در حال رشد است، فورا به پزشک مراجعه کنید.
علت سندرم سوئیت
علت ایجاد سندرم شیرین معلوم نیست؛ پزشکان آن را در سه دسته طبقه‌بندی می‌کنند:
- کلاسیک: این اختلال همراه با سایر بیماری‌ها مانندعفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، بارداری یا عفونت‌های دستگاه گوارش رخ می‌دهد.
- توام با بدخیمی: سندرم سوئیت با انواع خاصی از سرطان ظاهر می‌شود، مانند لوسمی میلوئید حاد. گاهی هم ممکن است این اختلال با یک توده تومور مانند سرطان پستان یا روده بزرگ همراه باشد.
- ناشی از دارو: برخی داروهای خاص باعث سندرم سوئیت می‌شوند. شامل برخی از آنتی بیوتیک‌ها، مانند باکتریم، NSAIDS و فاکتورمحرک کلونی گرانولوسیت ها (G-CSF) که بدن را برای ساخت نوتروفیل‌ها، نوعی سلول سسیستم ایمنی تحریک می‌کند و موجب درماتوزیس نوتروفیلیک تب حاد می‌شود.
عوامل خطر ایجاد سندرم سوئیت
سندرم سوئیت چندان متداول نیست اما برخی فاکتورها ریسک ایجاد این سندرم را افزایش می‌دهند. برخی از این فاکتورها عبارت است از:
- جنسیت: به طور کلی زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به سندرم سوئیت هستند.
- سن: به طور کلی هم افراد بالغ و حتی نوزادان در خطر ابتلا به سندرم سوئیت قرار دارند اما سندرم سوئیت عمدتا افراد سنین ۳۰ تا ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- سرطان: سندرم سوئیت بعضی اوقات با برخی سرطان‌ها و عمدتا لوسمی ارتباط دارد. بثورات پوستی سرطان خون یا برخی اوقات تومورهایی مانند سرطان سینه و سرطان کولون نیز می‌تواند با بروز سندرم سوئیت ارتباط داشته باشد.
- سایر مشکلات سلامتی: سندرم سوئیت ممکن است در اثر ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی اتفاق بیفتد و خیلی از افراد قبل از مبتلا شدن به این راش‌ها علائم شبیه آنفولانزا را گزارش کرده‌اند. همچنین می‌تواند با بیماری التهابی روده نیز ارتباط داشته باشد.
- بارداری: برخی خانم های بارداری در طول بارداری به سندرم سوئیت دچار می‌شوند.
عوارض سندرم سوئیت
خطر عفونی شدن ضایعات پوستی ناشی از این سندرم وجود دارد. برای مراقبت از پوستتان باید توصیه‌های پزشک را رعایت کنید. در مواردی که سندرم سوئیت با وجود سرطان ارتباط دارد بروز این ضایعات می‌تواند اولین نشانه سرطان باشد.
پیشگیری از سندرم سوئیت
محافظت از پوست هنگام قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب، روش خوبی برای جلوگیری از بیماری است. روش‌های خوب محافظت در برابر آفتاب شامل موارد زیر است:
- از ضد آفتاب با یک عامل محافظت در برابر آفتاب (SPF) حداقل ۱۵ با محافظت دربرابر UVA و UVB استفاده کنید.
- از لباس‌های محافظ، شامل مواردی مانند کلاه‌های سایه‌بانی، پیراهن آستین بلند و عینک آفتابی استفاده کنید.
- از برنامه ریزی فعالیت‌های فضای باز برای ظهر و اوایل ظهر که خورشید مستقیم می‌تابد و اشعه قوی‌تری دارد، خودداری کنید.
- سعی کنید در خارج از خانه وقت خود را در مناطق سایه دار بگذرانید.
تشخیص سندرم سوئیت
متخصص پوست (درماتولوژیست) می‌تواند سندرم سوئیت را به سادگی و با معاینه ضایعات انجام دهد. اما برای رد سایر بیماری‌های احتمالی، ممکن است انجام برخی آزمایش‌ها ضروری باشد. این تست‌ها عبارت است از:
- آزمایش خون: نمونه خونی شما به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا تعداد گلبول‌های سفید خون بررسی شده و احتمال برخی اختلالات خونی بررسی شود.
- بیوپسی پوست: پزشک می‌تواند بخش کوچکی از بافت پوستی آسیب دیده را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارد. این بافت آنالیز می‌شود تا مشخص شود آیا ناهنجاری‌های مشخصه سندرم سوئیت را دارا می باشد یا خیر.
درمان
سندرم شیرین ممکن است بدون درمان از بین برود. اما برخی داروها می تواند فرایند بهبود را تسریع کند.
متداول‌ترین داروهای به کار رفته برای سندرم سوییت عبارت است از کورتیکواستروئیدها که به فرم‌های بسیار متنوعی وجود دارند:
- قرص‌ها: کورتیکواستروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون به خوبی عمل می‌کنند اما بر کل بدن تاثیر می‌گذارند. استفاده طولانی‌مدت از پردنیزون می‌تواند عوارض جانبی مانند اضافه وزن، بی‌خوابی و ضعف استخوان را همراه داشته باشد.
- کرم‌ها یا پمادها: این ترکیبات معمولا تنها به صورت موضعی بر روی منطقه‌ای که از آن استفاده می‌شود، تاثیر دارند، اما می‌توانند سبب نازک شدن پوست شوند.
- تزریقات: گزینه دیگر تزریق مقدار اندک کورتیکواستروئیدها درست در محل ضایعات می‌باشد. در مورد افرادی که تعداد ضایعات پوستی بالایی دارند این گزینه چندان مناسب نمی‌باشد.
برخی اوقات داروهای دیگری نیز برای درمان تجویز می‌شوند و این گزینه‌ها معمولا برای افرادی مناسب است که نمی‌توانند تاثیرات طولانی مدت کورتیکواستروئیدها را تحمل کنند. برخی داروها که عمدتا تجویز می‌شوند و می‌توانند جایگزینی برای کورتیکواستروئیدها در درمان سندرم سوئیت باشند عبارتند از:
- داپسون
- یدید پتاسیم
- کلشیسین
آمادگی برای ملاقات با پزشک
پزشک خانواده فرد را برای تشخیص و درمان به متخصص پوست ارجاع می‌دهد. در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای ملاقات با پزشک آماده می کند.
قبل از ملاقات با پزشک به موارد زیر توجه داشته باشید:
- علائمی که تجربه می کنید، مدت زمان آن و حتی علائمی را که به نظرخودتان به راش‌های شما ارتباطی ندارد لیست کنید.
- همه داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های مصرفی خود و دوز مصرفی آن‌ها را لیست کنید.
- سوالات احتمالی خود را لیست کنید.
اگر به سندرم سوییت دچار باشید برخی سوالات پایه‌ای و احتمالی که می‌توانید از پزشک بپرسید عبارت است از:
- علت ایجاد این راش‌ها چیست؟
- چه تست‌هایی را باید برای تایید تشخیص سندرم سوئیت انجام دهم؟
- آیا این بیماری موقتی است یا دائمی؟
- چه گزینه های درمانی وجود دارد و شما کدام درمان را برای من توصیه می‌کنید؟
- چه عوارض جانبی در اثر این درمان ایجاد خواهد شد؟
- اگر صبر کنم تا علائم خود به خود از بین برود چه خواهد شد؟
پزشک نیز احتمالا سوالاتی را از شما خواهد پرسید. برخی سوالات احتمالی پزشک عبارت است از:
- چه زمانی علائم پوستی شما آغاز شد؟
- آیا علائم تدریجی آغاز شد یا ناگهانی ظاهر گردید؟
- راش‌ها هنگامی که ظاهر شدند چه شکلی داشتند؟
- آیا این راش‌ها دردناک می‌باشند؟
- آیا چیزی وجود دارد که علائم شما را بهتر کند؟
- آیا چیزی وجود دارد که علائم شما را بدتر کند؟
- آیا قبل از بروز راش‌ها مریض بودید؟
- چه مشکلات جسمی دیگری دارید؟
- آیا همزمان با بروز راش ها دچار علائم دیگری شدید؟
- چه داروهایی مصرف می‌کنید؟
- آیا این راش‌های پوستی در روزها یا هفته‌های بعد از شروع مصرف داروی جدید آغاز شدند؟
منابع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sweets-syndrome/symptoms-causes/syc-20351117
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17725-sweet-syndrome
