سرطان سینه در حال حاضر یکی از شایعترین سرطانها بین زنان محسوب میشود. با توجه به شیوع بسیار بالا این سرطان، پزشکان نیز به دنبال روشهای تشخیصی بیشتر برای تشخیص زودهنگام بیماری هستند. آیا شما با روشهای تشخیص این سرطان شایع آشنایی دارید؟ یکی از روشهای شاید جدیدتر تشخیص سرطان پستان، MRI پستان است. ام آر آی سینه یا MRI پستان آزمایشی است که برای تشخیص سرطان پستان و سایر ناهنجاریهای مربوط به پستان استفاده میشود. تصاویر حاصل از MRI پستان با استفاده از تکنیکهای کامپیوتری به منظور ایجاد تصاویر دقیقتر ترکیب میشوند. MRI سینه معمولاً پس از انجام بیوپسی که نتیجه آن مثبت بوده است انجام میشود تا پزشک بتواند اطلاعات بیشتری در مورد شدت و گستردگی بیماری کسب کند. در این مقاله به بررسی بیشتر تکنیک ام آر آی پستان و روش انجام آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
مطالعه این مطلب نیز توصیه میشود: ام آر آی (MRI) چیست و چگونه کار میکند؟
علت انجام ام آر آی سینه
از ام آر آی پستان به منظور ارزیابی شدت و گستردگی سرطان پستان استفاده میشود. همچنین از این تکنیک به عنوان یک روش غربالگری در خانمهایی که خطر بروز بیماری در آنها بالاست، استفاده میشود.
پزشک ممکن است MRI پستان را در شرایط زیر درخواست کند:
- تشخیص سرطان پستان داده شده است و پزشک میخواهد گستردگی آن را تخمین بزند.
- وجود ترشحات مشکوک یا پارگی ایمپلنت پستان.
- بالا بودن خطر ابتلا به سرطان پستان که به عنوان خطر ابتلای ۲۰ درصدی یا بیشتر در طول عمر فرد تعریف میشود. این درضد توسط ابزارهای خطری که به کمک تاریخچه خانوادگی و عوامل خطر دیگر، محاسبه میشوند.
- وجود سابقه خانوادگی سرطان پستان یا تخمدان.
- بافت پستان بسیار متراکم بوده و ماموگرافیهای قبلی تشخیص سرطان پستان را مشخص نکردهاند.
- وجود سابقه تغییرات پیش سرطانی در پستان مانند هایپرپلازی آتیپیک یا کارسینوم لوبولار درجا، وجود سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان و متراکم بودن بافت پستان
- وجود جهش ژنی ارثی سرطان پستان، مانند BRCA1 یا BRCA2
- پرتودرمانی در ناحیه سینه زیر ۳۰ سالگی
اگر فرد در مورد بالا بود خطر بروز سرطان پستان در خود اطمینان کامل ندارد، میتواند از پزشک خود بخواهد که بع او در برآورد خطر بیماری کمک کند. مراجعه به کلینیک پستان یا متخصص سلامت سینه (جراحی سینه) ممکن است در درک بهتر ریسک فاکتورها و گزینههای غربالگری کمک کننده باشد.
آم آر آی به عنوان جایگزینی برای ماموگرافی در نظر گرفته نشده است بلکه باید همراه با ماموگرافی یا سایر روشهای تصویربرداری از پستان مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه ام آر آی آزمایشی حساس محسوب میشود، اما امکان دارد که برخی از انواع سرطان پستان را که ماموگرافی تشخیص میدهد، مشخص نکند.
مطالعه این مطلب نیز توصیه میشود: ماموگرافی سه بعدی (۳D) یا توموسنتز دیجیتال چیست؟
خطرات ام آر آی سینه
MRI سینه روشی ایمن است که بیمار را در معرض اشعه قرار نمیدهد. اما مانند سایر آزمایشات، خطرات را نیز به دنبال دارد، مانند:
- نتایج مثبت کاذب. MRI پستان ممکن است نواحی مشکوک را مشخص کند که پس از ارزیابیهای بیشتر مانند سونوگرافی یا بیوپسی پستان خوش خیم تشخیص داده شوند. این نتایج به عنوان مثبت کاذب شناخته میشوند. انجام آزمایشهای بیشتر مانند بیوپسی، به منظور ارزیابی مناطق مشکوک ممکن است باعث اضطراب بی مورد فرد شود.
- واکنش به استفاده از رنگ کنتراست. در ام آر آی سینه برای تفسیر بهتر تصاویر، از رنگهای کنتراست استفاده میشود. این رنگها ممکن است باعث بروز واکنشهای آلرژیک در فرد شوند و در افرادی که مشکلات کلیوی دارند،عوارض جدی ایجاد کنند.
آمادگی برای انجام MRI سینه
به منظور آمادگی برای انجام MRI پستان، باید مراحل زیر طی شوند:
- تنظیم زمان انجام MRI را در روزهای ابتدایی چرخه قاعدگی. در دوران پیش از یائسگی ممکن است مرکز MRI ترجیح دهد تا زمان انجام تصویر برداری را در بازه مشخصی در طول چرخه قاعدگی، یعنی بین روزهای ۳ تا ۱۴ هماهنگ کنند. روز اول خونریزی قاعدگی، روز اول دوره فرد است. به مرکز MRI اطلاع دهید که در کدام روز از چرخه خود هستید تا آنها بهترین بازه زمانی برای انجام ام آر آی پستان را برنامه ریزی کنند.
- درمورد وجود هرگونه حساسیت با پزشک خود صحبت کنید. در بیشتر روشهای برای تفسیر راحتتر تصاویر، MRI از یک ماده رنگ استفاده میشود. این رنگ معمولاً از طریق تزریق وریدی در بازوی انجام میشود. بیمار باید به پزشک خود در مورد سابقه بروز هر گونه آلرژی اطلاعات لازم را دهد تا از بروز عوارض ناشی از تزریق رنگها جلوگیری شود.
- در صورت وجود مشکل کلیوی به پزشک خود اطلاع دهید. رنگی که معمولاً برای تفسیر بهتر تصاویر استفاده میشود گادولینیوم نام دارد که میتواند در افراد دارای مشکلات کلیوی عوارض جدیای را ایجاد کند. اگر شما سابقه مشکلات کلیوی را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت باردار بودن به پزشک خود اطلاع دهید. به طور کلی انجام MRI برای زنان باردار به دلیل خطرات احتمالی اثر گادولینیوم بر جنین توصیه نمیشود.
- در صورت شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حال شیردهی هستید، پزشک ممکن است توصیه کند که تا دو روز پس از MRI شیردهی ندشه باشید. کالج رادیولوژی آمریكا اظهار دارد كه خطر بروز عوارض رنگ کنتراست در کودک بسیار كم است؛ با این حال، اگر نگران هستید، به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از MRI شیردهی به کودک خود را متوقف کنید تا رنگ از بدن دفع شود. میتوان در این مدت شیر سینه را بدوشید و پیش از عمل نیز میتوان برای تغذیه کودک شیر دوشیده و ذخیره کنید.
- در طول انجام MRI هیچ وسیله فلزی نداشته باشید. اشیاء فلزی مانند جواهرات، وسایل تزئینی مو و ساعت ممکن است در طول MRI آسیب ببینند.
- در مورد ابزارهای پزشکی که در بدن خود دارید، ابزارهای کاشته شده، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر یک دستگاه ضربان ساز، دفیبریلاتور، پورت دارویی کاشته شده یا مفصل مصنوعی دارید، پیش از ام آر آی سینه به پزشک خود اطلاع دهید.
در طول انجام تصویر برداری چه انتظاری دارید
پس از رسیدن به مرکز، یکی از اعضای تیم مراقبتهای بهداشتی به بیمار گان خواهد داد و دستورالعملهای مربوط به نپوسیدن لباس دیگر و عدم استفاده از جواهرات را توضیح خواهد داد. اگر از بودن در فضای محدود و کوچک مانند مخفظه MRI مشکل دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. در این حالت ممکن است یک آرام بخش تجویز شود.
ماده حاجب به روش داخل وریدی به بازوی بیمار تزریق خواهد شد تا مشاهده بافتها و رگهای خونی در تصاویر ام آر آی سینه آسانتر شود.
دستگاه MRI یک دهانه بزرگ و مرکزی دادر. در طول MRI پستان، بیمار رو به میز اسکن دراز خواهد کشید. سینههای بیمار نیز در یک بخش توخالی که شامل سیم پیچهایی برای تشخیص سیگنالهای مغناطیسی دستگاه MRI است، قرار خواهد گرفت. سپس تخت متجرک به سمت داخل دستگاه هدایت خواهد شد.
دستگاه MRI یک میدان مغناطیسی را در اطراف بیمار ایجاد کرده و امواج رادیویی را به سمت بدن هدایت میکند. بیمار این میدان مغناطیسی یا امواج رادیویی را احساس نخواد کرد، اما ممکن است صدای برخورد اجسامی با صدای بلند را از داخل دستگاه بشنود. به دلیل صدای بلند، ممکن است به فرد گوش گیر داده شود.
در حین انجام آزمایش، تکنسین بیمار را از اتاق دیگری کنترل میکند و فرد میتواند از طریق میکروفون با تکنسین صحبت کند. بیمار باید تنفس عادی داشته باشد و تا حد امکان ثابت دراز بکشد.
انجام ام آر آی ممکن است ۳۰ دقیقه تا یک ساعت طول بکشد.
نتایج
متخصص رادیولوژی تصاویر MRI سینه را بررسی کرده و یکی از اعضای تیم مراقبتهای بهداشتی فرد برای صحبت درباره نتایج آزمایش با بیمار تماس خواهد گرفت.