معرفی
سلولیت اوربیتال عفونت بافت نرم و چربی است که چشم را درون حفره خود نگه می دارند. این وضعیت باعث ایجاد علائم دردناک و ناخوشایند می شود.
یک بیماری مسری نیست، و هر کسی می تواند دچارش شود. هر چند، اکثرا و به طور شایعتر کودکان کوچک را مبتلا می کند.
سلولیت اوربیتال یک بیماری بالقوه خطرناک است. در صورتی که بدون درمان رها شود، می تواند منجر به نابینایی، یا شرایط جدی و تهدیدکننده حیات شود.
علت های سلولیت اوربیتال
گونه های استرپتوکوک و استافیلوکوک اورئوس شایعترین باکتری هایی هستند که این بیماری را ایجاد می کنند. هر چند، دیگر گونه ها و انواع باکتری ها و قارچ ها هم می توانند عامل این شرایط باشند. سلولیت اوربیتال در کودکان در سنین ۹ سالگی و پایین تر معمولا ناشی از فقط یک نوع باکتری است. در کودکان بزرگتر و بالغین، این عفونت می تواند به علت چندین گونه باکتریال به طور همزمان ایجاد شود و درمان آن را سخت تر نماید.
بیشتر از ۹۸ درصد تمام موارد سلولیت اوربیتال با یک عفونت سینوسی باکتریال (سینوزیت باکتریال) درمان نشده شروع می شود، که به پشت سپتوم اوربیتال (چشمی) گسترش می یابد. سپتوم اوربیتال یک غشای نازک و از جنس فیبروز (بافت هم بند) است که جلوی چشم را می پوشاند.
این وضعیت هم چنین می تواند ناشی از گسترش از یک عفونت دندانی یا یک عفونت باکتریایی در هر جایی از بدن باشد که در آن میکروب وارد جریان خون شده است.
زخم ها، گزش حشرات، و گاز گرفتن حیوانات که در نزدیک یا درون چشم اتفاق بیفتند نیز می توانند علت بیماری باشند.
علائم
علائم در هر دوی کودکان و بالغین مشابه هم هستند. هر چند، کودکان ممکن است علامت های شدیدتری را از خود بروز دهند. این نشانه ها شامل این موارد می شوند:
- بیرون زدگی چشم، که می تواند شدید باشد و به نام پروپتوز (Proptosis) هم شناخته می شود
- درد داخل یا اطراف چشم
- درد هنگام لمس کردن بینی
- تورم ناحیه چشمی
- التهاب و قرمزی
- عدم توانایی در باز کردن چشم
- درد داشتن و سختی هنگام حرکت دادن چشم
- دوبینی
- نابینایی یا اختلال بینایی
- ترشح داشتن از چشم یا بینی
- تب
- سردرد
تشخیص
تشخیص سلولیت اوربیتال اغلب از طریق ارزیابی و معاینه مستقیم پزشک یا درمانگر حاصل می شود. هر چند، از تست های تشخیصی برای تایید تشخیص و مشخص کردن این که چه نوع باکتری در آن دخیل است استفاده خواهد شد.
استفاده از آزمایش ها هم چنین به پزشک شما کمک خواهد کرد تا تشخیص دهد که عفونت ایجاد شده یک سلولیت پره سپتال است یا خیر، این نوع سلولیت یک عفونت باکتریال چشمی کمتر جدی و خطرناک است که البته هم چنین نیازمند درمان فوری است. این نوع سلولیت در بافت پلک و در جلوی سپتوم اوربیتال به جای پشت آن ایجاد می گردد. این نوع سلولیت قادر است در صورت درمان نشدن پیشرفت کرده و به سلولیت اوربیتال تبدیل شود.
تعداد کمی تست مختلف وجود دارند که برای تشخیص استفاده می شوند و آن ها از این قراراند:
- سی تی اسکن یا ام آر آی از سر، چشم، و بینی
- معاینه بینی، دندان ها، و دهان
- تهیه کشت از خون، ترشحات چشمی، یا بینی
درمان
در صورتی که شما مبتلا به سلولیت اوربیتال گردید، به احتمال بسیار زیاد باید در بیمارستان بستری شده تا آنتی بیوتیک داخل وریدی دریافت کنید.
آنتی بیوتیک ها
با توجه به این که بیماری بالقوه توانایی شدید و خطرناک شدن را دارد و با توجه به سرعت گسترشی که دارا می باشد، فورا از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف داخل وریدی استفاده می گردد، حتی اگر نتایج تست های تشخیصی شما هنوز تشخیص را تایید نکرده باشند.
آنتی بیوتیک های وسیع الطیف به طور معمول به عنوان خط اول درمان تجویز می شوند، چرا که در درمان بسیاری از انواع عفونت های باکتریال موثر هستند.
اگر آنتی بیوتیک های دریافتی به شما در بهبود هر چه سریعتر کمکی نکنند، پزشکتان ممکن است آن ها را تغییر دهد.
جراحی
هنگامی که علیرغم دریافت آنتی بیوتیک علائم شما رو به بهبود نباشند یا رو به وخامت بگذارند، جراحی می تواند به عنوان قدم بعدی پیشنهاد شود.
جراحی به متوقف ساختن پیشرفت و گسترش عفونت به وسیله تخلیه مایع از سینوس ها یا حفره چشم آلوده کمک می کند.
این عمل هم چنین می تواند برای تخلیه یک آبسه در صورت تشکیل شدن مورد استفاده قرار گیرد. بزرگسالان بیشتر از کودکان نیازمند جراحی می شوند.
دوره بهبودی
اگر شرایط شما جراحی را ایجاب کند، دوره بهبودی و بستری در بیمارستان می تواند طولانی تر از زمانی باشد که تنها با آنتی بیوتیک ها تحت درمان باشید.
در صورتی که جراحی انجام نگیرد و حال شما رو بهبود باشد، می توانید انتظار داشته باشید که پس از ۱ تا ۲ هفته آنتی بیوتیک ها از حالت داخل وریدی به خوراکی تغییر کنند. آنتی بیوتیک های خوراکی برای ۲ تا ۳ هفته دیگر یا تا زمانی که علائم شما کاملا محو شوند نیاز خواهند بود.
اگر عفونت شما برگرفته از سینوزیت شدید اتموئید باشد، یعنی عفونت حفرات سینوسی واقع در نزدیک پل بینی، ممکن است نیازمند این باشید که برای مدت طولانی تری از آنتی بیوتیک استفاده کنید.
مبتلا شدن به سلولیت اوربیتال بدین معنا نیست که دوباره دچارش خواهید شد.
هر چند، اگر شما مستعد عفونت های سینوسی مکرر باشید، بسیار مهم است که شرایط خود را پایش نموده و به سرعت درمان کنید. این به شما کمک خواهد کرد که از گسترش بیماری و ایجاد عود جلوگیری کنید. این نکته خصوصا در افراد دچار نقص سیستم ایمنی یا کودکان کوچک که سیستم ایمنی کامل شکل گرفته ندارند بسیار حائز اهمیت است.
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر که شما دچار عفونت سینوس یا هر علامتی از سلولیت اوربیتال هستید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. این بیماری به سرعت گسترش می یابد و باید در اسرع وقت و هر چه سریعتر درمان شود.
عوارض شدیدی در موارد درمان نشده سلولیت اوربیتال می توانند رخ دهند. این عوارض را در لیست زیر می توانید مشاهده کنید:
حرف آخر
سلولیت اوربیتال یک عفونت باکتریایی در حفره چشم است. به طور معمول با یک عفونت سینوس آغاز می گردد و به طور شاخص کودکان را درگیر می سازد.
این بیماری معمولا به خوبی به آنتی بیوتیک ها پاسخ می دهد، ولی گاهی اوقات نیازمند جراحی است. در صورت رها گذاشتن و عدم درمان می تواند باعث نابینایی یا وضعیت های تهدیدکننده حیات شود.