درختان بیشتر لزوما به معنای هوای پاکتر نیستند. مطالعهای که اخیرا انجام شده نشان میدهد نوعی آلایندهی با نام نیتروژن دی اکسید که به طور معمول از اگزوز خودورو وارد محیط میشود، در مناطق مسکونی کنار جادههایی که با درختان مختلف تزیین شده اند، میتواند تا ۲۱ درصد افزایش یابد. این پدیده میتواند تنفس را برای دوچرخه سواران، عابران پیادهای که سابقهی ابتلا به آسم و سایران بیمارهای تنفسی را دارند، دشوار کند.
مقاله مرتبط: آلودگیهای ساعات ترافیک از چیزی که فکر میکنید خطرناکترند!
در دهههای گذشته در تمام نقاط جهان به امید کاهش آلودگی هوا اطراف جادهها را با کاشت درختان زینت میدادند. محققان دانشگاه هلسینکی آزمایشی برای بررسی تاثیر این کار بر کیفیت هوا را از نظر میزان نیتروژن دی اکسید طراحی کردند، آنها غلظت این گاز را در چند جادهی پرترافیک درختکاری شده و چند جادهی بدون درخت با ترافیک مشابه، در تابستان و زمستان سال ۲۰۱۶ اندازه گیری کردند.
بررسی دادههای حاصل نشان داد، در تابستان غلظت نیتروژن دی اکسید در کنار جادههای پر درخت حدود ۱۴ درصد و در وسط این جادهها ۱۲ درصد بیشتر از مناطق مشابه بدون درخت بود. در فصل زمستان نیز در کنار جادههای پر درخت غلظت این گاز ۲۱ درصد و در وسط جادهها ۱۰ درصد بیشتر از مناطق مشابه بدون درخت بود.
نتایج این مطالعه نشان میدهد احتمالا درختان با ممانعت از وزش باد باعث باقی ماندن آلایندهها در محیط میشوند، وضعتی که در زمستان نمود بیشتری دارد. Tom Whitlow که به بررسی نحوهی تعامل آلایندهها با برگهای درختان پرداخته، این اختلاف سطح نیتروژن را مانند سناریویی منطقی میداند و آن را به سیگار کشیدن زیر یک چتر تشبیه میکند که تجمع دود زیر چتر را به دنبال دارد.
مقاله مرتبط: آلودگی هوا شاید باعث کوچک شدن مغز شود!
به گفتهی محققان مسئلۀ مورد توجه این است که بالاترین سطح نیتروژن دی اکسید در کنار جادههایی اندازهگیری شده که پیاده رو محسوب میشوند. اگرچه تا کنون هیچ مدرک علمی برای اثبات مضر بودن سطح بالای نیتروژن در طولانی مدت ارائه نشده، اما این مسئله میتواند تا حدودی نگران کننده باشد زیرا آزمایش روی سطح بالای نیتروژن در کوتاه مدت نشان میدهد غلطت بالای این گاز میتواند برای افراد مبتلا به آسم و سایر افراد مبتلا به بیماریهای مزمن ریوی مضر باشد.
محققان امیدوارند بتوانند در آینده برای تایید بیشتر این موضوع مطالعهای طراحی کنند که رابطه بین مجموع سطوح تقریبی برگ درختان کنار یک خیابان و غلظت نیتروژن دی اکسید را مشخص کند.
لازم است یادآوری کنیم وقتی صحبت از آلودگی هوا میشود، درختان میتوانند مفید واقع شوند، مثلا مطالعه دیگری که در این زمینه انجام شده نشان میدهد وجود پارکها و جنگلهای شهری میتواند منجر به کاهش ۹ درصدی میزان اوزون در سطح شهر در مقایسه با سایر نقاط سطح زمین شود. در نتیجه وقتی به دنبال بهبود کیفیت هوا هستیم استفاده از گیاهان میتواند مفید باشد اما به شرطی که طراحی صحیحی برای کاشت آنها در سطح شهر انجام دهیم.