به گفتهی متخصصان؛ عفونتهای دهانی میتوانند باعث ایجاد مشکلات سلامتی، در سایر قسمتهای بدن شوند و بیانگر علائمی از بیماریهایی چون لوسمی و دیابت باشند.
ممکن است شما با خواندن این مطلب، در به تاخیرانداختن معاینهی دهانتان تجدید نظر کنید!
مقالهی مرتبط: دهان شما در مورد سلامتیتان چه میگوید؟
محققان میگویند این امر ممکن است علائم اولیهی بیماری را حتی قبل از اینکه متوجه نشانههای خود بیماری شوید، برایتان نمایان سازد!
بیماران مبتلا به دیابت، لوسمی و بیماران خود ایمنی، علائم بیماری خود را در دهان نشان میدهند. Nico Geurs، جراح دندانپزشک، رئیس دانشگاه آلاباما در بخش درمان لثه و مدیر کلینیک بهداشت دهان و دندان این دانشگاه میگوید:
در اکثر موارد، این علائم نشانههای اولیهی بیماری بوده و در صورت رسیدگی، به تشخیص و درمان به موقع این بیماریها کمک میکند.
وی افزود:
سلامت دهان جدا از سلامت کلی بدن نیست. همان مکانیسم التهاب و عفونت داخل دهان، به همان اندازه که در سایر جاهای بدن فعالیت دارد در دهان نیز بکار گرفته میشود؛ با اینکه دهان مکان مناسبی برای رشد بیوفیلمها را نیز فراهم میکند!
تشکیل بیوفیلم بر روی دندانهای شما
بیوفیلم با چسبیدن باکتری به یک سطح در محیط مرطوب و دفع مادهی چسبناک از آنها شکل میگیرد. دهان محیطی بسیار مناسب برای رشد باکتریها فراهم میکند. همچنین دندان نیز سطح و ساختار بسیار محکمی برای تولید بیوفیلمها محسوب میشود. بدن به حضور بیش از اندازهی باکتری، با متورم شدن پاسخ میدهد؛ التهاب لثه چنین پاسخی است. بدون وجود چنین دفاع موضعی، فرد میتواند حتی به علت وجود باکتری در بیوفیلم بمیرد!
باکتریها میتوانند از طریق زخم یا آسیب به بافت وارد بدن شوند. این آسیب ممکن است از طریق مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و یا حتی به هنگام جویدن غذا نیز رخ دهد. Geurs میگوید:
هر زمان که لثهها در حین مسواکزدن دچار خونریزی میشوند، میتوانید تصور را داشته باشید که این نوع از آسیب و تروما درحال رخ دادن است.
مقالهی مرتبط: مسواک زدن شما چقدر صحیح است؟!
نشانههایی از بیماری در نقاط دیگر بدن
علاوه بر بیماریهای دهانی، برخی از علائم دهان میتواند نشانگر وجود بیماریِ خاصی در جای دیگر بدن باشد.
Sheila Brear، استاد دانشکدهی دندانپزشکی دانشگاه سان فرانسیسکو (UCSF) گفت:
زخمهای شدید و تکراری در دهان، میتواند با بیماری چون کولیت اولسراتیو یا کرون مرتبط باشد.
کاندیدیازیس دهانی (شناخته شده با عنوان برفک دهان) نیز میتواند با تعدادی از بیماریها همچون HIV مرتبط باشد.
مقالهی مرتبط: HIV؛ آزمایش دهانی
بیماریهای شدید لثه در اغلب اوقات میتوانند نشانگر ابتلای فرد به دیابت بوده باشند. فرسایش و یا پوسیدگی دندان میتواند با تورم و التهاب لثههایی همراه باشد که به آسانی دچار خونریزی میشوند؛ عارضهای که در افراد مبتلا به لوسمی میتوان مشاهده کرد. علاوه براین، بیماریها و اختلالات مرتبط با دهان میتواند سلامت کلی بدن را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.
Brear میگوید:
نمونهای از آن میتواند عفونت دندان عقل باشد که ممکن است به یک عفونت کلی بدن و در موارد شدید به مرگ فرد بینجامد.
مقالهی مرتبط: خارج کردن دندان عقل
از نمونههای دیگر میتوان پیوره (عفونت و التهابی که در لثه و استخوان های اطراف دندان رخ می دهد) را مثال زد. Brear افزود:
عفونت میتواند به صورت محلی تمام فک را احاطه کرده و گسترش یابد. اثرات این التهاب و عفونت ممکن است در نقاط دیگر بدن از جمله قلب، مفصل و یا حتی نوزاد متولد نشده نیز خود را نشان دهد.
مقالهی مرتبط: پیوره
اهمیت سلامت دندان
طبق گزارش انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، سالانه نزدیک ۱۰۰ میلیون آمریکایی به دندانپزشک مراجعه نمیکنند. این انجمن توصیه میکند که به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنیم؛ اگر چه دفعات دقیق مراجعه از بیماری به بیمار دیگر تفاوت دارد.
Brear توضیح داد که برخی از افراد، همچون کسانی که دارای دهان خشک هستند، در معرض خطر بیشتر پوسیدگی دندان قرار دارند. این افراد ممکن است نیاز داشته باشند تا ۴ بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنند در حالی که افراد دیگر ممکن است فقط یک یا دو بار نیاز به معاینه در سال داشته باشند.
او میگوید که حتی اگر هیچگونه ناراحتی، نشانه و علامت خاصی در دهانمان هم نداشته باشیم باید مراجعه به دندانپزشک را امری مهم و ضروری برای خود تلقی کنیم.
او افزود:
هر بار معاینهی دندانپزشکی، فرصتی در اختیار دندانپزشک قرار میدهد تا غشای مخاطی دهان، زبان و دیگر ساختارهای تشکیل دهندهی دهان را از لحاظ وجود نشانه و علائم بیماریهایی همچون سرطان دهان، عفونت و سایر بیماریها و اختلالات دهانی بررسی کند.
Leon Assael، مدیر انجمن مبتنی بر آموزش دانشکدهی دندانپزشکی UCSF میگوید:
منتظر درد نباشید تا به دندانپزشک مراجعه کنید!
مقالهی مرتبط: ده راهکار برای سلامتی دهان و دندان
تقریبا تمام بیماریهای مرتبط با دهان، تا زمان پیشرفت کامل آن هیچگونه دردی ندارند. این عارضه پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتال و سرطان دهان را شامل میشود. سرطان دهان حتی نسبت به دیگر سرطانهای رایج چون سرطان دهانهی رحم بسیار شایعتر است. با توجه به تشخیص دیرهنگام این بیماری، سالانه حدود نیمی از ۵۰ هزار بیمار مبتلا در ایالات متحده بر اثر بیماریشان میمیرند. تنها راه مثبت اثرگذاری بر این نتیجهی ویرانگر، معاینهی سالانهی بدنی سر، گردن و حفرهی دهان میباشد که در مطب دندانپزشکی انجام میشود؛ با اینکه ممکن است چنین بررسیهایی در طول جلسات معاینه چندان رایج نباشد!
مقالهی مرتبط: سرطان دهانهی رحم