آیا تا کنون با رنگ قهوه ای در ادرار خود مواجه شده‌اید؟! این عارضه ممکن است دلایل گوناگونی به سادگی کم آبی تا پیچیدگی آنمی همولیتیک داشته باشد؛ لذا آگاهی بیشتر در مورد آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. ما سعی داریم در این مقاله به بررسی دلایل احتمالی و راه‌های درمان ادرار قهوه ای بپردازیم.
کلیه‌ها فرآورده‌های زائد بدن را از جریان خون تصفیه می‌کنند و آن‌ها را از طریق میزراه از بدن خارج می‌کنند. محتوای دقیق این مایع زائد که ما آن را ادرار می‌نامیم، می‌تواند فرآورده‌های جانبی حاصل از هضم یا هورمون‌ها باشد.
ادرار معمولا به صورت زرد یا بی‌رنگ نمایان می‌شود. تغییرات کوچک در ترکیب ادرار می‌تواند بر رنگ آن تاثیر بگذارد. معمولا مشاهده‌ی تغییرات کوچک در ظاهر ادرار، نگرانی چندانی ایجاد نمی‌کند.
با این حال، برخی اوقات، تغییری در رنگ ادرار می‌تواند نشان دهد که عملکردی در بدن مختل شده است. هر چقدر ادرار تیره‌تر یا کم‌رنگ‌تر شود، احتمال وجود مشکل بالاتر است. در موارد شدیدتر، تغییر رنگ ادرار با علائمی دیگر همراه است.
دلایل احتمالی ادرار قهوه ای
۱. کم آبی
کم آبی زمانی رخ می‌دهد که بدن، مقدار کافی آب را برای انجام عملکرد خود از دست می‌دهد.
کم آبی در یک فرد به دلایل مختلفی می‌تواند رخ دهد؛ از جمله عرق کردن شدید، ادرار بیش از حد یا مصرف نکردن مایعات کافی.
ادرار قهوه ای، نشانه‌ای از کم آبی بدن است. در واقع، کم آبی شایع‌ترین علت ایجاد ادرار قهوه ای است؛ ولی معمولا به راحتی قابل درمان است.
درمان کم آبی شامل جایگزین کردن مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته است که معمولا افراد می‌توانند در خانه آن را انجام دهند.
در موارد ملایم، این درمان شامل نوشیدن آب است. در موارد متوسط و شدیدتر، ممکن است یک محلول خوراکی برای جبران کم‌آبی نیاز باشد. این محلول یک نوشیدنی OTC (بدون نیاز به نسخه) است که مایعات و الکترولیت‌ها را جایگزین خواهد کرد.
مثالی از این فرآورده‌ها، Hydralyte است که فرد می‌تواند به صورت قرص گازدار، آن را به بطری یا لیوان آب خود اضافه کند.
در شدیدترین موارد کم آبی، ممکن است درمان بیمارستانی نیاز باشد. این درمان شامل استفاده از یک سرم درون وریدی برای جایگزین کردن مایعات از دست رفته است.
خیلی نادر است که کم آبی منجر به آسیبی طولانی مدت شود. در بیشتر موارد، جایگزین کردن آب به سرعت علائم را بهبود می‌بخشد.
۲. غذاها یا داروها
ممکن است غذاها و داروهای خاصی باعث تغییر رنگ ادرار شوند. ممکن است این مواد، ادرار را تیره یا قهوه ای کنند.
غذاهایی که ادرار را تیره می‌کنند، عبارت‌اند از:
- لوبیاها
- چغندر
- توت سیاه
- برخی غذاها که شامل ویتامین A یا B هستند.
در این موارد، تغییر رنگ موقتی خواهد بود و هیچ خطری برای سلامتی به وجود نخواهد آورد.
داروهایی که می‌توانند ادرار را تیره کنند، عبارت‌اند از:
- ملین‌ها
- آنتی‌بیوتیک‌ها
- داروهای ضد مالاریا
- شل‌کننده‌عای عضلانی
این یک اثر جانبی از داروست و معمولا مضر نیست. یک پزشک می‌تواند پیشنهاد کند که برای کنار آمدن با مشکل، شخص دارو را تغییر دهد یا اقدام دیگری انجام دهد.
۳. بیماری کبدی
بیماری‌های کبدی متعددی می‌توانند باعث ایجاد رنگ ادرار قهوه ای تیره شوند.
هپاتیت به معنای التهاب کبدی است و معمولا به دلیل یک عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند ادرار را تیره‌تر یا قهوه ای کند. داروهای ضد ویروسی، نخستین درمان برای برخی از انواع هپاتیت‌های ویروسی هستند.
بدون درمان صحیح، هپاتیت می‌تواند آسیبی دائم و جراحت‌دار به کبد وارد کند. این آسیب، سیروز کبدی نام دارد که یک بیماری جدی است و هیچ درمان شناخته شده‌ای برای آن وجود ندارد. سیروز نیز می‌تواند باعث ایجاد ادرار تیره یا قهوه ای شود.
مقاله مرتبط: سیروز کبدی
درمان‌های سیروز به منظور برطرف کردن علت اساسی این بیماری است؛ از جمله درمان هپاتیت ویروسی.
۴. خون میزی (وجود خون در ادرار)
خون میزی به معنای حضور خون در ادرار است. این وضعیت باعث ایجاد ادرار صورتی، قرمز یا قهوه ای می‌شود.
مقاله مرتبط: هماچوری(دیده‌شدن خون در ادرار)
خون میزی زمانی رخ می‌دهد که خون وارد مجاری ادراری می‌شود. این وضعیت ممکن است به دلایل متفاوتی رخ دهد؛ از جمله:
- عفونت‌های مجاری ادراری
- ورزش شدید
- تروما (ضربه)
- عفونت دهانه‌ی رحم
- سرطان مثانه یا کلیه
- التهاب مجاری ادراری
- اختلالات مربوط به انعقاد خون
- کم‌خونی داسی شکل
- بیماری‌های کلیوی
درمان خون میزی بسته به علت ایجاد آن، متفاوت است.
۵. میوپاتی شدید (رابدومیئلوزیز)
رابدومیئولوزیز یک بیماری جدی است که از آسیب شدید عضلانی حاصل می‌شود. مرگ فیبرهای عضلانی باعث می‌شود که بقایای سلول‌های عضلانی وارد جریان خون شوند.
پروتئین‌های عضلانی وارد کلیه می‌شوند که کلیه می‌تواند آن‌ها را از طریق ادرار دفع کند. این فرآیند باعث تیره یا قهوه ای شدن ادرار می‌شود.
برای درمان رابدومیئولوزیز، اقدامات بیمارستانی فوری نیاز است. درمان آن عبارت است از:
- یک سرم دورن وریدی برای بیرون راندن پروتئین‌ها
- داروهایی از جمل دیورتیک‌ها
- دیالیز
در موارد ملایم، می‌توان رابدومیئولوزیز را در خانه، با استراحت و جبران آب بدن درمان کرد.
رابدومیئولوزیز می‌تواند در گذر زمان، شدیدا به کلیه‌ها آسیب برساند؛ بنابراین درمان زودهنگام آن حیاتی است. با درمان زودهنگام و موثر، می‌توان از آسیب طولانی مدت جلوگیری کرد.
۶. آنمی همولیتیک
آنمی همولیتیک یک اختلال خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه، به گلبول‌های قرمز سالم در بدن حمله می‌کند. این بیماری می‌تواند باعث از کار افتادن هموگلوبین شود؛ هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز است که اکسیژن را در بدن حمل می‌کند.
هموگلوبین می‌تواند به مجاری ادراری وارد شود و رنگ قهوه ای ادرار را ایجاد کند.
لنمی همولیتیک یک بیماری جدی است که به درمان دارویی نیاز دارد. درمان آنمی همولیتیک شامل موارد زیر است:
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی
- جراحی خارج کردن طحال
نتیجه‌ی درمان از موردی به مورد دیگر متفاوت است و به علت ایجاد بیماری و اقدامات درمانی سریع و موثر در فرد، بستگی داد.
جمع بندی
عومل متعددی از جمله رژیم غذایی، برخی داروها، کم آبی و بیماری‌های متعدد، می‌تواند رنگ قهوه ای ادرار را ایجاد کند.
درمان ادرار قهوه ای به عامل ایجاد آن بستگی دارد. با این حال، همیشه نیاز نیست که به دنبال درمان خاصی برای آن باشیم.
هر فردی که در مورد تغییر رنگ ادرار خود نگران است، باید به پزشک مراجعه کند.
من یک لیوان سیاه دانه خوردم
دو قاشق چایی خوری وبعد ادرارم قهوه ایه پر رنگ شده یه مقدار ترسیدم.میخواستم ببینم دلیلش همینه؟
با سلام
اگر بعد از قطع مصرف سیاه دانه، رنگ ادرارتون به حالت طبیعی برگشت، میشه گف به خاطر سیاه دانه بوده.
ولی اگر این تغییر رنگ ادامه دار هس، توصیه می‌کنم با داروساز یا پزشک مشورت کنین.
سلام من وقتی آب زیاد میخورم رنگ ادرار طبیعی میشه ولی وقتی شبا آب میخورم ومیخوابم صبح که بلند میشوم ادرارم قهوه ای متوسط هست وهمراهش سوزش هم هست.
و در کل در طول روز ۳بار میرم دستشویی آیا مشکلی هست؟
اجرتون با امام زمان
سلام و روز بخیر
اگر مدت زمان زیادی هس که علائم سوزش رو دارین، باید ب پزشک مراجعه کنین و توصیه می‌کنم نادیده نگیرین علائم رو
سلامت باشید
من دیشب در یک مهمونی نوشابه رو با ماست خوردم و شب که خواستم بخوابم رفتم دستشویی دیدم که رنگ ادرارم قهوه‌ای شده است آیا این می‌تونه برای ترکیب ماست و نوشابه باشه؟