آیا احساس خستگی میکنید؟ همهی افراد حتی اگر خسته هم نباشند، با دیدن خمیازهی دیگری آن را تکرار میکنند. اما علت این کار چیست؟ محققان معتقدند که این رخداد به علت رفلکسهای قشر حرکتی اولیهی مغز روی میدهد. مطالعهی آنها مرحلهی جدیدی برای فهم مکانیسم روانشناختی و عصبی بیماریها و ایجاد متدهای درمانی تازه ایجاد کردهاست.
مقاله مرتبط: چرا خمیازه می کشیم؟
این مقاله در ژورنال Current biology منتشر شدهاست و نشان میدهد که توانایی افراد برای خمیازه کشیدن بلافاصله بعد از دیگران، محدود است و درواقع تمایل بدن برای خمیازهکشیدن به هنگام تلاش برای سرکوب آن بیشتر میشود. مسری بودن خمیازه در بین افراد مختلف انواع متفاوتی دارد. Stephen Jackson، پروفسور علوم عصبی شناختی از مدرسهی روانشناسی رهبری این مطالعه را بر عهده داشته است.
یافتههای این مطالعه، برای فهم ارتباط بین تحریکپذیری حرکتی و وقوع echophenomena در محدوده وسیعی از بیماریهای مرتبط با افزایش تحریک قشری یا کاهش مهار فیزیولوژیکی مانند سرع، دمنتیا، اوتیسم و سندم تورت قابل اهمیت اند.
– Stephen Jackson
Echophenomena فقط یک ویژگی انسانی نیست
خمیازهی مسری هنگام مشاهدهی خمیازه دیگران به صورت غیرارادی تحریک میشود؛ این واقعه حالتی از Echophenomena را شامل میشود: تلقید اتوماتیک حرف (echolalia) یا رفتار (echopraxia) دیگران. این حالت در شامپانزهها و سگها نیز و همچنین در طیف عظیمی از شرایط بالینی مانند صرع و اوتیسم نیز رخ میدهد.
اساس عصبی خمیازهی مسری
پایهی عصبی اکوفنامنا هنوز نامشخص است. برای آزمایش ارتباط بین تحریکپذیری حرکتی و خمیازهی سرایتپذیر تیم تحقیقاتی Nottingham از تحریک بین کرانیال مغناطیسی (TMS) برروی ۳۶ داوطلب بزرگسال استفاده کردند. این افراد به تماشای فیلمهایی از افرادی که در حال خمیازه کشیدن بودند میپرداختند و به آنها دستور داده میشد که یا در مقابل خمیازه مقاومت کرده و یا اجازه خمیازه کشیدن را به خود بدهند.
در این حال از شرکتکنندهها فیلم گرفته میشد و تعداد خمیازههای موفق و فرونشاندهشدهی آنها را حساب میکردند. علاوه بر این شدت تمایل هر فرد برای خمیازه نیز محاسبه میشد و با استفاده از تحریک الکتریکی آنها قادر بودند تمایل و خواستهی خود را افزایش دهند.
Georgina Jackson، پروفسور روانشناسی عصبی از انستیتو سلامت روانی در اینباره میگوید:
این مطالعه نشان داد که تمایل برای خمیازه با تلاش برای متوقف کردن خود افزایش مییابد. تحریک الکتریکی قادر به افزایش تحریکپذیری قشر و درنتیجه ازدیاد گرایش به خمیازهی مسری بود. در سندم Tourettes نیز درصورت موفقیت برای کاهش تحریکپذیری، دانشمندان قادر خواهند بود که تیکهای این بیماری را کاهش دهند. محققان هماکنون برروی این پروژه در حال تحقیق هستند.
تحقیق برای درمانهای شخصیشده
همانطور که قبلاً اشاره شد TMS برای اندازهگیری قدرت تحریک قشر حرکتی و مهار روانشناختی شرکتکنندگان و نیز تخمین میزان گرایش به خمیازهی مسری در کل شرکتکنندگان به کار میرفت.
مقاله مرتبط: دلیل خمیازه کشیدنهای مداوم چیست؟
این اندازهگیریها نشان داد که تمایل هر فرد برای خمیازه پس از مشاهدهی آن با تحریکپذیری قشر و مهار فیزیولوژیکی قشر حرکتی اولیهی او تعیین میشود.
در صورت کشف چگونگی وقوع بیماریهای عصبی به دنبال تغییرات رخداده در تحریکپذیری قشری، دانشمندان خواهند توانست روند عکس آن را انجام دهند. در حال حاضر نیز محققان به دنبال درمانهای شخصی و غیر دارویی مؤثر با استفاده از TMS هستند که قدرت تنظیم تعادل در شبکههای مغزی را داشته باشد.