تا کنون چند مرتبه آلارم ساعتی را که برای ورزش صبحگاهی تنظیم کرده بودید خاموش کرده و به خواب خود ادامه دادهاید؟ مسلما قانعکنندهترین دلیلی که مغز در این هنگام به آن چنگ میزند این است:
چرا زحمت داشتن زندگی سالم را به خود بدهم، در حالی که در نهایت در اثر چیزی خواهم مرد؟
تا حدودی درست است. با وجود ترس ما از مرگ، در نهایت سهممان از زندگی یک وجب خاک خواهد بود. بالاخره روزی در اثر سانحهای یا چیزی در کام مرگ فرو خواهیم رفت. با این وجود، حقیقت در این نقطه به پایان میرسد.
در حال حاضر اصلیترین عوامل مرگ قابل پیشگیری بوده یا میشود آنان را به تأخیر انداخت. عواملی همچون؛ بیماریهای ناشی از مصرف دخانیات مثل بیماریهای قلبی، سکته، دیابت نوع ۲ و بیمازیهای ریوی و سرطان. اما زمانی که عمیقتر به این مسئله بنگریم خواهیم دید، مرگ اصلیترین عامل برای سوق دادن ما به سمت زندگی سالم نیست.
زندگی طولانیتر
بالاخره خواهید مرد، اما لازم نیست زمان مرگ خیلی زود فرا برسد! تحقیقات علمی نشان میدهند، داشتن سبک زندگی سالم حتی در ۵۰ سالگی، امید به زندگی را ۴ الی ۷ سال افزایش خواهد داد. حتی در دورهی سالخوردگی، بهبود عوامل مؤثر در سلامتی، طول عمر را افزایش میدهد. خودداری از افزایش وزن، ترک سیگار، برقراری روابط اجتماعی و تفریح در اوقات فراغت، امید به زندگی را در سن ۷۵ سالگی برای خانمها ۵ و برای آقایان ۶ سال افزایش خواهد داد.
زندگیِ سالم طولانیتری خواهید داشت
تلاش در جهت داشتن زندگی سالم به معنای افزایش طول عمر نیست؛ بلکه به معنای افزایش سالها و یا حتی دههها زندگیِ سالم بر طول عمر است. جمعیت تابع رفتارهای سالم در قیاس با گروه مقابل خود، کاهش ۶۰ درصدی را در ابتلا به زوال عقل و کاهش ۷۰ درصدی را در ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی و سکته نشان دادهاند. همچنین افراد سالمترِ ۵۰ ساله، سالهای بیشتری را به دور از ناتوانی در قیاس با دارندگان افزایش وزن و مصرفکنندگان سیگار خواهند داشت. نسبت قابل توجهی از سالخوردگان ۸۰ ساله، زندگی سالم و فعال طولانیتری خواهند داشت. این نتیجه در بررسی میزان تحرک، استقلال، میزان درد و ناراحتی و نبود اضطراب و افسردگی به دست آمده است. اما علاوه بر سن، تفاوتهای موجود در کیفیت زندگی سالم به عوامل دیگری همچون ورزش، تغذیه و روابط اجتماعی مرتبط هستند.
مقالهی مرتبط: تمرینات ورزشی میتوانند منجر به افزایش ابعاد مغز شوند!
احساس بهتری در این مدت خواهید داشت
تغذیهی سالم و ورزش تأثیر به سزایی در احساس سلامتی روزانهی شما دارد. ورزش، از سلامتی ذهن شما حفاظت کرده و آن را بهبود میبخشد. در درمان افسردگی خفیف و شدید، ورزش فواید چشمگیری در مقایسه با داروهای ضد افسردگی دارد و میتواند به عنوان نوعی مکمل دارویی در بهبود نشانههای در انتظار، ظاهر شود. متشابها، ورزش در درمان اضطراب، اختلالات وسواسی و شوک پس از سانحه نقشی کلیدی دارد. کیفیت خواب را بهبود بخشیده و موجب تقویت اعتماد به نفس خواهد شد. تمام این فواید به وسیلهی کاهش حساسیت به علایم اضطرابی، افزایش مقاومت به شرایط استرس آفرین، افزایش مثبت ناقلین عصبی و خروج انسان از انزوا انجام میشود. افزایش فعالیت، از درد عمومی بدن خواهد کاست. در حال حاضر تحقیقات ثابت کردهاند نرمش با بهبود موقعیت دیسکهای غصروفی ستون فقرات، خطر پارگی و جابهجایی را میکاهد. علاوه بر مزیت ذکر شده، ورزش به طور عمومی در جلوگیری و تسکین درد نیز تأثیرگذار است. فعالیت بدنی توام با تغذیه سالم موجب تقویت استخوانها شده و خطر شکستگی را در سوانح خطرناک کاهش میدهد.
مقالهی مرتبط: این ۴ نرمش، فرم بدنتان را بهتر می کند!
صرفهی اقتصادی
تحقیقات ثابت کردهاند تغذیهی سالم از ناسالم صرفهی اقتصادی بهتری دارد. کشیدن یک پاکت سیگار در قیاس با بیماریهای ناشی از آن، یا ابتلا به دیابت نوع ۲ در اثر چاقی، مسلما از نظر مالی عاقلانه نیست. افزایش مخارج تنها در اثر نیاز به درمان نیست بلکه، تبعیض شغلی، هزینهی بالای بیمههای درمانی، کاهش بهرهوری نیز از موارد تأثیرگذار در این مورد هستند. بنابراین بیتوجهی به سلامتی خود به نتایج زیانآور اقتصادی و اجتماعی ختم خواهد شد.
فرزندان سالمتر
در واقع نسلهای آینده نیز از فعالیت شما محظوظ خواهند شد. تغذیه نامطلوب، استعمال دخانیات، مصرف الکل و نداشتن فعالیت، سلامتی فرزندان شما و حتی نسلهای بعد را نیز تحت تأثیر خواهد گذاشت. این تأثیرگذاری از ۲ راه زیر خواهد بود:
- الگوبرداری. فرزندانِ والدینِ سیگاری، به طور قابل توجهی تمایل بیشتری به استعمال دخانیات و همچنین خوردن و نوشیدن ناسالم نشان میدهند. این کودکان بیشتر در خطر چاقی هستند. ممکن است این مورد بر اثر عوامل اجتماعی-اقتصادی ظاهر گردد.
- مکانیسم اپیژنتیک. سلامتی شما بر سلامتی نسلهای آیندهتان اثر گذار است. این نتایج در نهایت افزایش بیان ژنها بوده است. تغییرات اپیژنتیک بر اثر عدم فعالیت، رژیم غذایی ناسالم و عوامل محیطی نسل به نسل منتقل خواهد شد. این عوامل بر خطرات متعاقب بیماریهای متابولیک همچون، چاقی و دیابت تأثیرگذار هستند.
در نهایت، چاقی، عدم فعالیت و حتی مصرف نوشیدنیهای قندی در درجهی اول باروری را کاهش میدهد. اضافه وزن در زنان خطر سندروم تخمدان پلی کیستیک را افزایش داده و با افزایش تخمکگذاری غیرطبیعی، منجر به نابارروری خواهد شد. در مردان، اضافه وزن موجب کاهش کیفیت مایع منی شده و عقیمی را به دنبال خواهد داشت.
مقالهی مرتبط: خطرات جدی نوشیدنیهای انرژیزا برای سلامت
تأثیر اجتماع بر سلامتی شما
داشتن زندگی سالم به معنای تغییر کلی در شیوه نگرش نیست بلکه ایجاد تغییرات کوچک و ممکن در زندگی روزمره است. با وجود تمام دلایل ذکر شده، تنها تغییرات فردی، نمیتواند کاهندهی عوامل خطر باشد. عدم وجود فضای کافی برای فعالیت کودکان، عدم دسترسی فیزیکی و اقتصادی به غذای تازه، نمونههای کوچکی از عوامل تأثیرگذار دیگر به غیر از خود فرد هستند. سیاستهای دولت باید در جهت افزایش سطح سلامتی جامعه قدم بردارد.
در حال حاضر گرفتن انگیزه از دوستان و خانواده، استفاده از برنامههای ورزشی و شرکت در اجتماعات ترک الکل و سیگار از جمله عوامل مؤثر در تغییر سبک زندگی به سمت سلامتی به شمار میروند.