هورمون درمانیِ جایگزین، یکی از گزینه‌هایی است که بسیاری از زنان از آن در کاهش علائم مرتبط با یائسگی همچون گرگرفتگی، خشکی واژن و نوسانات خلقی بهره می‌گیرند. این نوع درمان همچنین می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی را نیز کاهش دهد.
مقاله‌ی مرتبط: افزایش خطر مرگ و میر در اثر بیماری قلبی و سکته مغزی پس از قطع هورمون‌درمانی
در سال ۲۰۰۲، بهداشت سلامت زنان هشداری مبنی بر استفاده‌ی طولانی مدت از هورمون درمانی مرسوم را ارائه داد. این نگرانی بیشتر بخاطر افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان، لخته شدن خون، سکته مغزی و حتی ایجاد بیماری قلبی بود. از آن زمان که این هشدار سلامتی علیه هورمون درمانی سنتی مطرح شد، روش‌های جایگزین مانند هورمون درمانی بیوشیمیایی توسعه یافت.
در این مقاله، ما به بررسی هورمون‌های بیوشیمیایی، نحوه‌ی استفاده، مزایا و خطرات احتمالی استفاده از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
مطالب این مقاله:
- هورمون بیوشیمیایی چیست؟
- استفاده از هورمون‌های بیوشیمیایی
- هورمون‌های بیوشیمیایی چگونه استفاده می‌شوند؟
- هورمون ترکیبی چیست؟
- خطرات مصرف هورمون‌های بیوشیمیایی
- خلاصه
هورمون بیوشیمیایی چیست؟
هورمون‌های بیوشیمیایی از لحاظ شیمیایی مشابه همان هورمون‌هایی هستند که در بدن تولید می‌شوند اما در آزمایشگاه تولید می‌شوند و عملکرد هورمون‌های طبیعی بدن را تقلید می‌کنند. در نتیجه، بدن قادر نیست تا بین هورمون‌های تولیدی در بدن و هورمون‌هایی که در ازمایشگاه تولید می‌شود تفاوتی قائل باشد. هورمون‌های بیوشیمیایی را می‌توان از منابع مختلفی تهیه کرد که شامل گیاهان و محصولات حیوانی است.
هورمون‌های بیوشیمیایی عبارتند از:
- ۱۷_بتا استرادیول، شامل داروهایی نظیر Estrace، Estradil و Estring
- استرادیول استات، از جمله Femring
- استرادیول همی هیدرات ، از جمله Vagifem
- پروژسترون میکرونیزه USP مانند Prometrium و Prochieve
برخی از شرکت‌های بزرگ دارویی هورمون‌های خاصی را تولید می‌کنند که تحت نظارت سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) قرار دارند. با این حال، انواع خاصی از داروخانه‌ها که به عنوان داروخانه‌های ترکیبی شناخته می شوند، فرمول‌هایی از هورمون‌های بیوشیمیایی را باهم ترکیب می‌کنند. هورمون‌های ساخته شده توسط این داروخانه‌های مرکب تحت نظارت FDA قرار ندارند.
آیا هورمون‌های بیوشیمیایی متفاوت از هورمون‌های ترکیبی اند؟
هورمون‌های بیوشیمیایی ساختار شیمیایی و مولکولی مشابه و دقیقی با هورمون‌های بدن انسان دارند درحالی‌که سایر انواع هورمون‌های تولیدی آزمایشگاهی چنین ساختاری را ندارند. درنتیجه بدن در برابر این هورمون‌ها واکنش نشان می‌دهد.
به عنوان مثال، Premarin استروژن جایگزینی است که با کمک ادرار از اسب‌های باردار ساخته می‌شود. این هورمون به گیرنده‌های استروژن انسانی متصل می‌شود و فعالیت آن‌ها را افزایش می‌دهد.
در تمام داروهایی که به عنوان درمان‌های جایگزین استروژن عمل می‌کنند، اگر دارو برای مدت طولانی مصرف شود این واکنش ممکن است خطر ابتلای فرد به سرطان را افزایش دهد.
استفاده از هورمون‌های بیوشیمیایی
هورمون‌های بیوشیمیایی برای درمان علائم یائسگی در زنان مورد استفاده قرار می‌گیرند که در بردارنده‌ی منافع بالقوه‌ای همچون موارد زیراند:
- کاهش خستگی
- افزایش میل جنسی
- کاهش ریزش مو
- کاهش گرگرفتگی
- بهبود پوست خشک
- بهبود خواب
- کاهش نفخ
- بهبود تفکر و حافظه
یائسگی به زمانی اطلاق می‌شود که زنان دیگر هر ماه پریود نمی‌شوند. پری منوپوز نیز زمانی است که یائسگی در حال آغاز است و تخمدان‌ها استروژن کمتری تولید می‌کنند.
مقاله‌ی مرتبط: یائسگی؛ عاملی در ایجاد بیماری آلزایمر
چه کسی به هورمون‌های بیوشیمیایی نیاز دارد؟
با توجه به مسائل پیرامون ایمنی و سلامت هورمون‌های جایگزین، اکثر خانم‌ها ممکن است در ابتدا گزینه‌های درمانی دیگر را در نظر بگیرند با این حال بسیاری دیگر نیز به درمان‌های سنتی پاسخ نمی‌دهند. در این میان، زنان ممکن است هورمون‌های بیوشیمیایی را به عنوان گزینه‌ی بالقوه درمانی برگزینند.
همچنين زنانی که داروهای ديگر را امتحان کرده‌اند، ممکن است قبل از شروع درمان با داروهای بیوشیمیایی، در روش زندگي خود تغییراتی ایجاد کنند. برخی اقداماتی که در این زمینه می‌تواند کمک‌ساز باشد شامل:
- مصرف مکمل‌های ویتامینی
- داشتن رژیم غذایی متعادل‌تر و سالم‌تر
- ورزش کردن
- کاهش اضطراب و استرس
هورمون‌های بیوشیمیایی چگونه استفاده می‌شوند؟
هورمون‌های بیوشیمیایی بسته به اینکه دقیقا چه هدفی داشته باشند در فرم‌های مختلفی تولید می‌شوند.
انواع فرم‌های این هورمون‌ها عبارتنداز:
- کرم
- فرم تزریقی
- ژل
- لوسیون
- قرص
استفاده از این نوع از درمان‌ها غالبا برای احیای هورمون‌های طبیعی که در بدن زنان جوان‌تر تولید می‌شود مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هنگامی که زنان تحت مراقبت پزشک قرار می‌گیرند، سطح هورمون‌هایشان معمولا با نمونه‌گیری از بزاق یا خون تعیین می‌شود. در این شرایط دکتر تعیین می‌کند که زنان به چه نوع هورمون‌هایی نیاز دارند و دکتر داروساز متناسب با شرایط برای وی داروهای ترکیبی ارائه می‌دهد. زنان در طول درمان باید میزان تعادل هورمونی خود را به طور مداوم چک کنند.
هورمون ترکیبی چیست؟
هورمون‌های ترکیبی سفارشی هورمون‌هایی هستند که توسط یک داروی ترکیبی به صورت قرص، اسپری، کرم و به فرم شیاف ساخته می‌شوند. این هورمون‌ها در یک ترکیب خاص و متناسب با شرایط خود فرد ساخته می‌شوند.
اگرچه هورمون‌های ترکیبی ممکن است مفید باشند اما توسط FDA کنترل نمی‌شوند و اثربخشی آن‌ها در گستره‌ی وسیع ثابت نشده است. با این حال بعضی از زنان ممکن است به اشتباه اعتقاد داشته باشند که هورمون‌های ترکیبی بهتر از هورمون‌های بیوشیمیایی هستند. این هورمون‌های ترکیبی ممکن است در زنانی که به افزودنی‌های هورمون تجاری حساسیت دارند خطرناک‌تر باشد.
طبق گفته‌ی انجمن یائسگی آمریکا، هورمون‌های بیوشیمیایی که توسط FDA تایید می‌شوند نسبت به درمان هورمون‌های ترکیبیِ سفارشی سالم‌ترند.
خطرات مصرف هورمون‌های بیوشیمیایی
محصولات تایید شده توسط FDA تحت آزمایش گسترده و کنترل کیفیت قرار می‌گیرند و محصولاتی که توسط FDA تأیید نمی‌شوند، در آزمایش رد شده یا هرگز مورد ارزیابی قرار نگرفته‌اند. با این حال، شرکت‌هایی وجود دارند که مورد تأیید FDA نبوده اما محصولات خود را به فروش می‌رسانند در نتیجه خطرات استفاده از آن‌ها به طور قطع مشخص نیست.
از مشکلات استفاده از هورمون‌های بیوشیمیایی این است که درمان ممکن است مانع تشخیص پزشک از وجود یک بیماری جدی‌تر مانند بیماری خودایمنی شود.
در این رابطه، به برخی از عوارض جانبی این درمان اشاره می‌کنیم:
- سکته‌ی مغزی
- افزایش خطر لخته شدگی خون
- بیماری کیسه صفرا
- تغییرات پوستی
- نوسانات خلقی
- اختلالات بینایی
- بیماری قلبی یا سرطان پستان
خلاصه
شواهد قانع کننده‌ای وجود ندارد که نشان دهد هورمون درمانی بیوشیمیایی موثر یا سالم هستند. در نتیجه، زنان بهتر است برای تسکین علائم یائسگی راه‌های دیگر، از جمله تغییرات اساسی در شیوه زندگی خود را در پیش گیرند.
در صورتیکه تحقیقات بیشتری در مورد هورمون‌های بیوشیمیایی در آینده انجام گیرد، این احتمال وجود دارد که سالم بودن آن برای مصرف‌کنندگان اثبات شود.
