آیا مصرف الکل فایده‌ای برای سیستم عصبی مرکزی دارد؟ در یکی از پژوهش‌های صورت گرفته بر روی موش‌ها ادعا شده است که الکل می‌تواند به پاکسازی ذهن کمک کند. مطالعه جدیدی که در مجله Scientific Reports منتشر شده است، ادعا نموده که سطح پایین مصرف الکل باعث کاهش التهاب و کمک به سم‌زدایی مغز در موارد مرتبط با بیماری آلزامیر می‌کند.
Maiken Nedergaard، پزشک و معاون مدیر مرکز تفسیر نورومدیسین در مرکز پزشکی دانشگاه روچستر (URMC) و نویسنده اصلی این مطالعه می‌گوید:
مصرف بیش از حد اتانول در طولانی مدت اثرات نامطلوبی بر سیستم عصبی مرکزی دارد. اما ما برای اولین بار در این مطالعه بیان کردیم؛ دوز کم الکل ممکن است در افراد خاصی برای سلامت مغز مفید است. ما فکر می‌کنیم که الکل در مقادیر بسیار کم توانایی مغز برای حذف ضایعات را بهبود می‌بخشد.
در حالی که مصرف بیش از حد الکل یک خطر مستند برای سلامتی است، تعدادی از مطالعات مصرف ناچیز الکل را با کاهش خطر بیماری‌های قلبی عروقی و همچنین تعدادی از سرطان‌ها مرتبط دانسته‌اند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که مصرف الکل، از نقطه نظر این مطالعه، به عنوان مصرف دارویی برای بیماران دارای التهاب عنوان شده، نه مصرف روزانه برای افراد سالم. ولی این نتایج قطعی نیستند.
مقاله مرتبط: حتی مصرف الکل متعادل نیز خطر مرگ زودرس را افزایش می‌دهد
تحقیق Nedergaard بر سیستم گلیمپاتیک (glymphatic) تمرکز دارد؛ فرآیند تمیز کردن منحصر به فرد مغز که نخستین بار توسط Nedergaard و همکارانش در سال ۲۰۱۲ یافت شد. آنها نشان دادند که چگونه مایع مغزی نخاعی (CSF) به درون بافت مغزی وارد می‌شود و ضایعات را از بین می‌برد. این ضایعات شامل زباله‌هایی از جمله پروتئین بتا آمیلوئید و تائو هستند که با بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل ارتباط دارد. تحقیقات بعدی نشان داده است که سیستم گلیمپاتیک بیشتر زمانی که ما خواب هستیم فعال است. این سیستم ممکن است توسط سکته مغزی و تروما آسیب دیده باشد؛ و همچنین با ورزش بهبود می‌یابد.
مطالعه جدید که در موش ها صورت گرفت، نگاهی به تأثیر مصرف کوتاه و بلندمدت الکل داشت. هنگامی که آنها مغز موش‌ها را در معرض سطوح بالای الکل قرار دادند، سطح بالایی از نشانگر مولکولی التهاب را گزارش کردند. به خصوص در سلول‌هایی به نام آستروسیت‌ها که تنظیم‌کننده‌های کلیدی سیستم گلیمپاتیک هستند. محققان همچنین نقص توانایی‌های شناختی حیوانات و مهارت‌های حرکتی را گزارش کردند.
مقاله‌ی مرتبط: هشدار پزشکان؛ ارتباط تنگاتنگ مصرف الکل با سرطان!
حیواناتی که در معرض مصرف اندک الکل قرار داشتند، در مقایسه با موش‌های گروه کنترل که در معرض الکل قرار نگرفته بودند، التهاب کمی در مغزشان دیده شد و به نظر می‌رسید سیستم گلیمپاتیک در انتقال CSF به بافت مغز و حذف زباله کارآمدتر عمل می‌کند. با این حال، عملکرد حیوانات با مصرف دوز کم در آزمون‌های شناختی و حرکتی مشابه، و حتی در پاره‌ای از موارد بدتر از گروه کنترل بود.
Nedergaard بیان کرد:
داده‌های مربوط به اثرات الکل بر سیستم گلیمپاتیک به نظر می‌رسد مدل J-shaped مربوط به اثرات دوز الکل در سلامت عمومی و مرگ و میر است. از همین رو، ممکن از دوزهای بسیار کم الکل تعدادی اثرات مطلوب داشته باشد، در حالی که مصرف بیش از حد آن برای سلامتی بسیار مضر است. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف الکل کم و متوسط با کاهش ریسک ابتلا به زوال عقل همراه است، در حالی که نوشیدن زیاد الکل برای سال‌ها باعث افزایش خطر ابتلا به زوال عقلی می‌گردد. این مطالعه ممکن است به توضیح علت این اتفاق کمک‌کند. به طور خاص، به نظر می‌رسد دوزهای پایین الکل سلامت مغز را [در برخی بیماران] بهبود بخشد.
نتایج این مطالعه در ژورنال Scientific Reports منتشر شده است.
سلام
واقعا مطالب مفید و کاربردی به دور از هرگونه موضع گیری شخصی و افراط بود
سپاس از شما
نویسنده جان دستت درد نکنه.