به مجموعۀ ناهنجاری‌های شکست نور در چشم که منجر به تشکیل تصویر تار بر روی شبکیۀ چشم می‌شوند، بیماری‌های ناشی از عیوب انکساری چشم (Ametropia) گفته می‌شود. دید طبیعی (Emmetropia) به این معنی است که در صورت شل بودن کامل عضلۀ مژگانی، امواج موازی نور از یک شیء دور به‌طور واضح روی شبکیه متمرکز می‌شوند؛ یعنی رد زمان شل بودن عضلۀ مژگانی، چشم تمام اشیاء دور را به‌طور واضح می‌بیند.
در این مقاله به بررسی مهم‌ترین انواع این ناهنجاری‌ها می‌پردازیم.
دوربینی
دوربینی (Hyperopia) به این معنی است که نور رسیده از اشیاء دور بر روی شبکیه متمرکز می‌شود، اما نور رسیده از اشیاء نزدیک در پشت شبکیه تمرکز می‌یابند. در این حالت، فرد نمی‌تواند اشیاء نزدیک را به وضوح ببیند اما اشیاء دور را تقریباً واضح می‌بیند. علت این اختلال، معمولاً کوچک ب.دن کرۀ چشم و یا ضعف سیستم عدسی در هم‌گرا کردن امواج موازی نور می‌باشد. برای اصلاح این عیب معمولاً از عدسی‌های محدب استفاده می‌شود تا قدرت شکست عدسی تقویت شود.
نزدیک‌بینی
نزدیک‌بینی (Myopia) به این معنی است که امواج نوری که از یک شیء دور می‌آیند، در جلوی شبکیه متمرکز می‌شوند و به همین دلیل اجسام دور به وضوح دیده نمی‌شوند. علت این اختلال، افزایش قدذرت انکساری عدسی و با افزایش قطر قدامی-خلفی کرۀ چشم می‌باشد. در این حالت، فرد اشیاء نزدیک را به وضوح می‌بیند، اما برای دیدن اشیاء دور دچار مشکل می‌باشد. برای اصلاح این عیب معمولاً ازعدسی‌های مقعر استفاده می‌شود. نکتۀ مهم این است که یم چشم دوربین قادر است به‌وسیلۀ مکانیسم تطابق و افزایش تحدب عدسی، تا حدی بر این اختلال فائق آید و اشیاء نزدیک را ببیند، اما یک چشم نزدیکبین برای این که بتواند اشیاء دور را ببین، باید تحدب عدسی را کاهش داد، اما جنین مکانیسمی در چشم وجود ندارد.
آستیگماتیسم
آستیگماتیسم (Astigmatism) به این معنی است که امواج نوری که در سطح افقی وارد چشم می‌شوند، متفاوت با امواج نوری که در سطح عمودی وارد آن می‌گردند، شکسته می‌شوند. در این حالت امواج نوری ک به سمت محیطی عدسی در دو سطح آن برخورد میکنند، به یک میزان منعکس نمی‌شوند و بنابراین تصویر تشکیل‌شدۀ بر روی شبکیه واضخ نیست. علت این اختلال، معمولاً انحنای نامنظم قرنیه است و برای اصلاح آن از عینک‌هایی استفاده می‌شود که در هر جهت دارای یک عدسی استوانه‌ای متفاوت باشند تا نور را در هر جهت متناسب با میزان اختلال بشکند.
قرنیۀ برآمده
قرنیۀ برآمده یا کراتوکونوس اختلالی است که در آن شکل قرنیه غیرطبیعی می‌باشد و برای اصلاح آن از عدسی‌های تماسی استفاده می‌شود.عدسی تماسی محکم به سطح قدامی قرنیه می‌چسبد و در این حالت، انکسار قرنیه خنثی شده و انکسار طبیعی حاصل از سطح خارجی لنز تماسی جایگزین آن می‌شود.
