تقریبا ۵۰% مردم آمریکا از قرص های مکمل استفاده می کنند که حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان از جمله ویتامین A، ویتامین C و ویتامین E هستند. این آنتی اکسیدان ها با رادیکال های آزاد که مستعد آسیب رساندن به پروتئین ها، غشای سلول، و DNA هستند و باعث سرطان می شوند، مقابله می کنند.
کاهش ریسک ابتلا به سرطان
مدت ها بود که شایعاتی در مورد اینکه خود آنتی اکسیدان ها باعث سرطان می شوند به گوش می رسید، ولی پس از سال ها تحقیق و آزمایش بر روی این مکمل ها مشخص شد که این ادعا چیزی بیشتر از شایعه است. اما چرا این ادعا ها مطرح می شود، در ادامه به آن می پردازیم.
در طی آزمایشی، ۹ مورد کلینیکی مورد آزمایش قرار گرفت تا رابطه بین مکمل های حاوی آنتی اکسیدان و سرطان مشخص شود، که نتایج به طرز عجیبی متفاوت از باورهای پزشکان بود. در اکثر موارد، مکمل ها هیچ تاثیری بر روی سرطان نداشتند. با این وجود، در سایر موارد مکمل ها باعث افزایش ریسک سرطان شدند!
نکته قابل توجه در این آزمایش ها، تست CARET و ATBC که نشانگر این بود که مکمل های حاوی بتا کاروتن (ویتامین A) در افراد سیگاری باعث سرطان ریه می شود. تست SELECT که مربوط به ویتامین E بود نشان داد که مکمل های حاوی این ویتامین باعث سرطان پروستات در مردان مسن می شود.
در یک پژوهش که در ماه ژانویه امسال انجام شد، محققان تعدادی موش را عمداً به سرطان ریه مبتلا کردند تا با ویتامین E آنها را درمان کنند. محققان به طرز باور نکردنی مشاهده کردند که در آن دسته از موش هایی که به آنها مکمل خورانده می شد؛ تومورهای سرطانی سریع تر و وسیع تر رشد می کردند! به بیان علمی، آنتی اکسیدان ها باعث از کار افتادن ژنی بنام P 53، می شود که این ژن به طور طبیعی سلول های سرطانی را از بین می برد. در مصرف بیش از اندازه از مکمل ها، آنتی اکسیدان ها با خاموش کردن ژن P 53 از سلول های سرطانی محافظت می کنند و باعث می شوند بیشتر و سریع تر رشد کنند.
در این پژوهش ها تاثیر قرص های مکمل حاوی آنتی اکسیدان بر روی سلول های سرطانی مورد آزمایش قرار گرفت، نه غذاهای حاوی این مواد! مسلماً بعضی از مواد غذایی حاوی مقدار مشخصی از آنتی اکسیدان ها هستند که مصرف بیش از اندازه از آن ها مشکلاتی به بار می آورد. به طور مثال، مصرف دوز بالایی از ویتامین A باعث نارسایی های کبدی می شود. مقدار بیشتر از ۲۰۰۰ میلی گرم در روز ویتامین C باعث GI Distress و افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه می گردد. مصرف ویتامین E بیشتر از ۱۵۰۰ IU در روز باعث ایجاد لخته در خون می شود. مصرف ویتامین E کمتر از مقدار متعادل هم یکی از علل بروز سرطان است. با این حساب، اگر از مصرف مکمل ها منصرف شدید، مصرف مولتی ویتامین ها را فراموش نکنید! (اغلب مولتی ویتامین ها دارای دوز توصیه شده برای مصرف روزانه هستند.)
خلاصه مطلب این است که مقدار زیاد از هر ماده خوب، صرفا خوب نیست. مصرف آنتی اکسیدان با دوزبالا، به ویژه اگر سیگاری هستید یا سابقه بیماری سرطان در خانواده تان وجود دارد، مشکلات بیشتر و وخیم تری به وجود می آورد. با این وجود، آنتی اکسیدان ها به عنوان یک ماده ی فوق العاده مفید در میان مردم شناخته شده است.