محققان پیشنهاد میکنند که هدف قرار دادن گیرندههای ویتامین D میتواند از توانایی تولید انسولین سلولهای بتا پانکراس محافظت کند.
آنان دریافتند که درمان موشها با ویتامین D، لیتوکولیک اسید (LCA) پروپیونات و سایر آگونیستهای رسپتور ویتامین D تمایززدایی را در سلولهای بتای مشتق از موش متوقف میکند. فرایند تمایززدایی با پیشرفت دیابت نوع ۲ مرتبط دانسته شده است.
مقالهی مرتبط: ویتامین D به مبارزه علیه سرطان کولون کمک میکند
Fang-Xu Jiang و همکارانش، از موسسهی تحقیقات پزشکی هری پرکینز استرالیای غربی اخیراً این یافتهی خود را در ژورنال Diabetes & metabolism منتشر کردند.
تخمین زده میشود که در آمریکا حدود ۳۰/۳ میلیون نفر دیابت دارند و سالانه حدود ۱/۵ میلیون مورد جدید تشخیص داده میشوند. دیابت نوع ۲ شایع ترین نوع دیابت است. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای بتای پانکراس نتوانند به میزان کافی انسولین تولید کنند یا بدن نتواند به طور موثر از انسولین موجود استفاده کند. انسولین هورمونی است که سطح گلوکز خون را تنظیم میکند. اضافه وزن، چاقی، فشار خون بالا و کلسترول بالا از جمله ریسک فاکتور های شناخته شده ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند؛ اما این پژوهش نشان داد که کاهش سطح ویتامین D نیز میتواند در بروز این بیماری موثر باشد.
به گفته جیانگ، این که سطح پایین ویتامین D دقیقا چگونه پیشرفت دیابت نوع ۲ را تحریک میکند، نامشخص است. مطالعه جدید آنان نحوه انجام فرآیند را مشخصتر کرده است و ممکن است به معرفی راهکار پیشگیری یا درمان این بیماری منجر شود.
یک داروی جدید برای دیابت نوع ۲؟
جیانگ و همکارانش با مطالعهی سلولهای بتای موشها به یافتههای خود رسیدند.
اگر سطح گلوکز محیط بالا باشد، میزان بیان رسپتورهای ویتامین D در سلولهای بتا کاهش مییابد. این موضوع منجر به تمایززدایی سلولهای بتا و در نتیجه از دست دادن توانایی تولید انسولین توسط آنها میشود.
محققان سپس این سلولهای بتا را با ویتامین D و آنالوگها و مشتقات آن مانند LCA پروپیونات تحت درمان قرار دادند. آنها دریافتند که همهی این ترکیبات موجب افزایش بیان گیرنده ویتامین D در سلولهای بتا میشوند. این موضوع در نتیجه میزان بیان ژنهایی که انسولین را کد میکنند افزایش داده و سلولها را در برابر تمایززدایی محافظت میکند.
به گفته محققان، از میان ترکیبات گفته شده، LCA پروپیونات اثرات قویتری دارد. این مولکول میتواند برای محافظت از کارکرد تولید انسولین سلول های بتا و پیشگیری یا درمان دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار گیرد.
مقالهی مرتبط: گزینههای جدید درمان دیابت نوع ۲
آبراهام نیلانکال جان در این مورد میگوید:
پژوهش ما از ترکیبی پرده برداشت که به نظر میرسد بتواند از شروع پره دیابت و دیابت اولیه جلوگیری کند و یا پیشرفتشان را به تاخیر بیندازد.
وی همچنین اذعان دارد:
تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است؛ ولی اگر این موضوع در آزمایشهای بالینی ثابت شود، مطمئنا میتواند به عنوان دارویی برای افرادی که در معرض خطر دیابت نوع ۲ و یا در مراحل اولیهی آن هستند، مورد استفاده قرار گیرد.