عوارض بی خوابی شاید برای همه آشنا باشد، مشکلاتی مثل آسیب به هیپوکامپ مغز و اختلال در تمرکز و حافظه را میتوان جزو نتایج بیخوابی به حساب آورد. محققان اخیرا با انجام آزمایشی دریافتند که خواب، به نوعی سیستم ایمنی را تقویت کرده و روند بهبود زخم را تسریع میکند.
طبق مقالهی چاپ شده در ژورنال Applied Physiology، خواب کافی احتمالا در بهبود سریع زخمها نقش چشمگیری دارد. عواملی همانند استرس و فشارهای روحی و جسمی، باعث کاهش کارایی سیستم ایمنی بدن میشود. مصرف مواد مغذی مثل ویتامین C ، امگا-۳ و سایر آمینو اسیدهای ضد التهاب، در ترمیم زخمها و بهبودی بعد از جراحی نقش اساسی دارد. محققان با استفاده از سه گروه متشکل از افراد داوطلب، پاسخ ایمنی و سرعت ترمیم زخم را آزمایش کردند:
- گروه اول، به مدت سه شبانه روز، هر شب ۲ ساعت میخوابیدند. رژیم غذایی آنان نیز حاوی پروتئین و نوشیدنیهای غیرمغذی بود.
- گروه دوم، همانند گروه اول، سه شب به مدت ۲ ساعت میخوابیدند ولی رژیم غذاییشان نوشیدنی مغذی و پروتئین بیشتری را شامل میشد.
- گروه سوم، که گروه شاهد محسوب میشدند، هر سه شب خواب نرمالی داشتند.
مقاله ی مرتبط: استفاده از چربی برای ترمیم جراحت بدون ایجاد بافت زخم
محققان از زخم روی بازوی هر کدام از افراد شرکت کننده در آزمایش، نمونهای تهیه کرده و میزان مارکرهای ایمنی آنان را اندازهگیری کردند. نتایج آزمایش به شرح زیر است:
آزمایش مایع روی زخم افراد نشان میدهد در گروه دوم نسبت به گروه اول، میزان بیشتری از سایتوکاینهای ضد التهاب وجود دارد. این سایتو کاینها تحت تاثیر مواد مغذی و پروتئینها، از سلولهای ایمنی ترشح میشوند که باعث بهبود زخم میگردند. با این وجود، هر دو گروه اول و دوم، نسبت به گروه کنترل، زمان بیشتری برای بهبود زخم نیاز دارند.
در این مطالعه با این که عوارض بی خوابی چندان مد نظر نبود، اما مشخص شد که تاثیر آن بر بهبود زخم به اندازه ی تاثیر مواد مغذی میباشد. این تحقیقات باید بر روی پزشکان و افسران پلیس و کسانی که شیفت شب کار میکنند، انجام شود تا نتیجهی قطعی بدست آید. در صورت عدم خواب کافی، مصرف پروتئین، ویتامین و مواد معدنی لازم برای تقویت سیستم ایمنی، می تواند کمبود خواب را جبران کند.