گاز گرفتن لب ناشی از استرس روزمره می‌تواند به عادتی تبدیل شود که در طولانی مدت، باعث ایجاد زخم، سرخی و دردناک شدن لب ها می‌شود. ترک جویدن لبها کار بسیار دشواری است، چون فرد احساس نمی‌کند که با این کار چه اتفاقی خواهد افتاد. با این وجود، راهای موثری وجود دارند که میتوان عادت گاز گرفتن لبها را کنار گذاشت.
چرا لب ها را گاز می‌گیریم؟
در حالت فیزیکی ممکن است که فرد در اثر خوردن و صحبت کردن با عجله، لب خود را گاز بگیرد. در حالت روانشناسی، افراد بیشتر در مواجهه با فشارهای محیط اطراف مثل ترس، اضطراب و استرس این کار را انجام می‌دهند.
علل فیزیکی
دندان‌های غیرهم تراز: وقتی دندان‌های فک پایینی با دندان‌های فک بالایی هماهنگ نیستند، مشکلاتی در عمل جویدن و صحبت کردن به وجود می‌آید که می‌تواند ناشی از اختلال تمپورومندیبولار یا TMD باشد که عضلات جونده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افراد دارای TMD اغلب لبها، داخل گونه و زبان خود را گاز می‌گیرند. برای حل این مشکل، میتوان از ارتودنسی استفاده کرد.
علل روانشناسی
جویدن یا گاز گرفتن لب، نمونه ای از رفتارهای تکراری یا BFRB است که فرد به پوست، مو و ناخن خود وارد میکند. BFRB مجموعه واکنش روانی است که افراد برای تسکین درد یا فراموش کردن احساس بد از خود نشان می‌دهند. این واکنش‌ها عبارتند از:
- کشیدن موی سر یا تریکوتیلومانیا
- کندن پوست یا اکسکوریشن
- جویدن ناخن ها یا اونکوفاژیا
مقاله‌ی مرتبط: اساس نورولوژیکی اضطراب
نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۴ صورت گرفت، نشان می‌دهد که حتی فکر کردن به این رفتارها باعث می‌شود تا فرد به انجام آنها متمایل شود. BFRB ها معمولا از سنین بلوغ ۱۱ تا ۱۴ سالگی شروع می‌شوند.
علائم گاز گرفتن لب
افرادی که دائما در حال جویدن لب‌هایشان هستند، معمولا با علائم درد، التهاب و ورم لبها مواجه می‌شوند.
درمان
نحوه‌ی درمان گاز گرفتن لب به علت آن بستگی دارد. در موارد فیزیکی، مراجعه به دندانپزشک و جراحی‌های فک و صورت می‌تواند این مشکل را حل کند. در موارد روانشناسی، مشاوره و مراجعه به روانپزشک می‌تواند تاثیرگذار باشد. سایر راه‌های درمانی مثل رفتار درمانی یا CBT نیز درین مورد بکار میرود. در CBT، فرد مهارت‌های لازم برای مقابله با احساسات‌اش را یاد می‌گیرد و با شناسایی علت آن، آنها را درمان میکند. HRT یکی از روشهای CBT است که برای درمان تیک‌های عصبی استفاده می‌شود.
HRT
آموزش خودآگاهی: افراد از عادت خود خبر دارند.
واکنش رقابتی: فرد خود را به کار دیگری مشغول میکند تا عادتش از بین برود.
حمایت اجتماعی: برای کاهش فشار روانی و استرس بیمار، حمایت خانواده و دوستان لازم است.
DBT یا منطق درمانی
نوعی روش درمانی برای اختلالات BFRB است که بیشتر بر روی علت رفتارهایی مثل گاز گرفتن لب و کنترل احساسات، تحمل سختی، آرامش ذهنی و روابط میان فردی تمرکز دارد.
داروها
داروی خاصی برای درمان BFRB ها وجود ندارد و پزشکان اغلب از روشهای گفته شده برای درمان بیماران استفاده می‌کنند. هرچند، بعضی از آنان داروهای ضدافسردگی مثل کلومیپیرامین و SSRI تجویز می‌کنند. داروهایی که برای درمان BFRB بکار میرود، در درمان OCD نیز استفاده می‌شود.
مقاله‌ی مرتبط: جراحی فک
اگر گاز گرفتن لب شکل نامناسبی به لبها می‌دهد، مراجعه به یک پزشک می‌تواند بهترین راه درمانی را پیش روی فرد بگذارد. دانستن علت BFRB نیز به انتخاب روش درمان آن کمک میکند.
