پیوند مدفوع چیست ؟ پیوند مدفوع فرآیندی است که در آن پزشک مدفوع فرد اهدا کننده سالم را به شخص دیگری منتقل میکند تا تعادل باکتریهای روده فرد به حالت اولیه خود بازگردد. پیوند مدفوع ممکن است برای درمان عفونتهای دستگاه گوارشی و سایر عارضههای مربوط به سلامتی کمک کننده باشد. در این مقاله به دنبال پاسخ پرسشهای خود در مورد پیوند مدفوع درمانی هستیم؛ سوالاتی از قبیل، پیوند مدفوع چیست و چگونه انجام میشود و برای درمان چه مشکلاتی به کار میرود. علاوه بر این خطرات احتمالی و عوارض پیوند مدفوع نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت. با ما همراه باشید.
پیوند مدفوع با نامهای دیگری از جمله باکتری درمانی و پیوند میکروبیوتای مدفوع (FMT) نیز شناخته میشود.
پیوند مدفوع چیست
سیستم گوارشی برای جذب مواد مغذی و هضم مواد غذایی به باکتریهای مفید خود نیاز دارد، اما برخی از عارضههای پزشکی و آنتی بیوتیکها میتوانند فلور روده و باکتریهای مفید آن را از بین ببرند. پیوند مدفوع روشی است که از طریق آن میتوان دوباره تعادل باکتریهای روده را برقرار کرد.
پیوند مدفوع از فرد اهدا کننده سالم به فرد گیرنده، بدن فرد گیرنده را به رشد باکتریهای سالم ترغیب کرده و میتواند در درمان برخی از عفونتها موثر باشد و از شدت برخی مشکلات بهداشتی روده بکاهد.
روده محل توازن رنج کوچکی از میلیونها باکتری است. زمانی که تعادل این باکتریها به هم بریزد، فرد میتواند به اسهال و سایر مشکلات رودهای مبتلا شود.
در برخی موارد، آنتی بیوتیکهایی که برای درمان عفونتهای روده تجویز میشوند نیز باکتریهای مفید و سالم روده را از بین میبرند. به این مثال توجه کنید: کلستریدیوم دیفیسیل یک عفونت متداول باکتریایی معدهای است که باعث اسهال میشود. در حدود ۲۰٪ از افرادی که برای درمان کلستریدیوم دیفیسیل آنتی بیوتیک مصرف میکنند، دوباره این بیماری ایجاد میشود. این عود مجدد ممکن است به دلیل اختلال ایجاد شده توسط این باکتریها در میکروبیوم روده باشد. در این حالت، بازگرداندن باکتریهای مفید با استفاده از پیوند مدفوع امکان پذیر است.
پزشک برای اطمینان از سالم بودن روده و مدفوع فرد اهداکننده پیوند، مدفوع فرد را با دقت بررسی میکند. پزشک فرد را برای بررسی بیماریهای مختلفی مانند هپاتیت آزمایش میکند.
در بیشتر موارد، پزشک مدفوع فرد دهنده را از طریق کولونوسکوپ به فرد گیرنده منتقل میکند. کولونوسکوپ لولهای کوچک و انعطاف پذیر است که میتواند از طریق رکتوم وارد روده بزرگ شود. معمولاً افراد پیش از عمل، از داروهای آرام بخش استفاده میکنند، بنابراین هیچ درد و ناراحتی احساس نمیکنند.
در روشی دیگر، پزشک به جای استفاده از کولونوسکوپ، از طریق انما یا تنقیه محلول مدفوع را به فرد تزریق میکند.
پیوند مدفوع بیش از ۱۷۰۰ سال پیش، از طب چینی باستان سرچشمه گرفته است. در گذشته، پیوند مدفوع به این روش انجام میشد که فرد یک سوسپانسیون مایع از مدفوع شخص دیگر را مینوشید. این روش پیوند مدفوع یک روش بسیار خطرناک بود. امروزه پیوند میکروبیوتای مدفوع روشی استریل و ایمن است و تحقیقات بیشتری برای رواج و حمایت از این فرآیند در حال انجام است.
کاربرد پیوند مدفوع چیست
پزشکان در درجه اول از پیوند مدفوع برای معالجه بیماری مرتبط با باکتری کلستردیوم دیفیسیل (CDAD) استفاده میکردند. در ایالات متحده، هر ساله حدود ۱۵۰۰۰ نفر، اغلب به علت التهاب شدید روده، قربانی CDAD میشدند.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، مشخص شد که عمل پیوند مدفوع در درمان بیماریهای خطرناکی از جمله CDAD موثر میباشد.
در یک کارآزمایی صورت گرفته در سال ۲۰۱۴، در مقیاس کوچک، ۷۰٪ از شرکت کنندگان بعد از یک عمل پیوند مدفوع هیچ علامتی نداشتند. ميزان کلی بهبودی در افرادی که درمانهای متعددی را دریافت نمودند، ۹۰٪ بود. شرکت کنندگان همچنین حرکات رودهای کمتری داشتند و ارزیابی آنها از سلامتی کلی خودشان نسبت به قبل از انجام پیوند، بهتر بود. مطالعات دیگر میزان موفقیت مشابه را گزارش کرده است.
پزشکان ممکن است مدفوع درمانی را برای درمان و مدیریت سایر مشکلات دستگاه گوارش توصیه کنند. به عنوان مثال، مشکلات مربوط به باکتریهای روده ممکن است باعث بروز بیماری التهابی روده (IBD) شود، یا آن را تشدید کند.
محققان پی بردهاند که پیوند مدفوع ممکن است در درمان بیماری التهابی روده نقش موثری داشته باشد؛ اگرچه میزان اثربخشی این فرآیند در مطالعات مختلف متفاوت است. بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۶ نشان میدهد که میزان موفقیت در کارآزماییهای صورت گرفته در مورد پیوند مدفوع از ۳۶.۲٪ تا ۷۷.۸٪ متغیر است و این امر به ضرورت انجام تحقیقات بیشتر اشاره دارد.
پیوندهای مدفوع ممکن است در تخفیف علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نیز کمک کننده باشد سندرم روده تحریک پذیر، بیماری است که به خوبی شناخته نشده است و باعث بروز طیف گستردهای از مشکلات گوارشی میشود.
تحقیقات صورت گرفته در مورد پیوند مدفوع درمانی هنوز در مراحل ابتدایی حود قرار دارد، اما نویسندگان بررسی فوق خاطرنشان كردهاند كه در مطالعهای كه ۱۳ نفر مبتلا به IBS بررسی شده بودند، پیوند مدفوع علائم سندرم روده تحریک پذیر را در ۷۰٪ از افراد حل کرد.
تحقیقات انجام گرفته در مورد پیوند مدفوع
تحقیقات در مورد اثرات گسترده باکتریهای روده بر روس سلامت کلی فرد هنوز مراحل ابتدایی خود را طی میکند، اما اگر سلامت روده در سلامت کلی فرد نیز اثر گذار باشد در نهایت، پیوند مدفوع میتوانند در درمان عارضههای مختلفی کمک کننده باشد.
برخی تحقیقات سلامت روده را با سایر مشکلات مربوط به سلامتی مانند زوال عقل مرتبط دانستهاند. علت وجود این ارتباطات به این بر میگردد که سلامت روده در توانایی بدن فرد در جذب و استفاده از مواد مغذی تأثیر گذار است.
نویسندگان بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۶ اظهار داشتند که پیوند مدفوع میکروبیوتای درنهایت ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد، مانند:
- دیابت
- سندرم خستگی مفرط
- فیبرومیالژیا
- چاقی
- اختلالات خلقی از جمله افسردگی
- کبد چرب غیر الکلی
- تب یونجه
- آرتریت
- اگزما
- آسم
خطرات و عوارض پیوند مدفوع
اکثر مطالعات نشان میدهند که پیوند مدفوع روشی بی خطر است، به خصوص هنگامی که نمونهی مورد استفاده از فرد اهدا کننده سالمی که تمامی آزمایشهای لازم را انجام داده باشد، بدست آید.
پزشکان در مورد ایمنی طولانی مدت پیوند مدفوع میکروبیوتای اطلاعات کمی در اختیار دارند. از سال ۲۰۱۹، یک کارآزمایی بالینی در حال ارزیابی ایمنی طولانی مدت پیوندهای مدفوعی است که از طریق انما انجام میشود.
با این حال، مرگ و میرهای اخیر به علت عفونتهای شدید مقاوم به آنتی بیوتیک که پس از پیوند مدفوع میکروبیوتای ایجاد شده است، باعث شده است که سازمان غذا و داروی ایالات متحده تمامی آزمایشات بالینی را که از روش پیوند مدفوع استفاده میکنند، به حالت تعلیق درآورد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده در مورد عوارض پیوند مدفوع هشدارهای جدی را برای تمامی ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی صادر کرده است.
مصرف آنتی بیوتیکها بعد از پیوند مدفوع ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد. بنابراین نکته مهم این جاست که درمورد داروهای فعلی و آنتی بیوتیکهای مورد استفاده با پزشک مشورت کرد. به همین ترتیب، در صورتی که برای فرد آنتی بیوتیک تجویز شده باشد، در حالی که اخیراً عمل پیوند مدفوع نیز انجام داده باشد، باید پزشک خود را در جریان بگذارد.
اگرچه تحقیقات نشان دادهاند که پیوند مدفوع روش بی خطری محسوب میشود، اما بسیاری از مردم نسبت به این انجام این عمل مردد هستند.
برخی تصور میکنند که که پیوند مدفوع شخص دیگر به بدن آنها فرآیندی ناامن یا کثیف است. با این حال، افرادی که از عوارض پزشکی مزمن یا خطرناکی رنج میبرند، ممکن است به مدفوع درمانی از دیدگاه دیگری بنگرند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ چندین عامل خطر برای نارسایی پیوند مدفوع را مشخص نموده است، از جمله:
- جنسیت زن
- بستری قبلی بیمارستانی
- جراحی اخیر پیش از پیوند
دسترسی و انجام پیوند مدفوع، به ویژه برای درمان مشکلاتی غیر از CDAD، میتواند دشوار باشد.
بعضی افراد و برخی از طرفداران سلامت طبیعی پیشنهاد پیوند مدفوع خانگی با استفاده از قرص یا انما مدفوع از اهدا کننده سالم را میدهند. با این حال، هیچ تحقیقی از انجام پیوند مدفوع در خانه پشتیبانی نمیکند و هیچ مدرکی مبنی بر ایمن بودن آن وجود ندارد.
بدون انجام غربالگری مناسب، فرد اهدا کننده میتواند بیماریهای جدی و کشندهای را به فرد دریافت کننده منتقل کند.
خلاصه
ایده دریافت مدفوع از فردی سالم و اهدای مدفوع ممکن است عجیب به نظر برسد، اما روز به روز شواهد بیشتری برای حمایت از پیوند مدفوع فرآهم میشود.
هنگامی که سایر روشهای درمانی با شکست مواجه شوند، این روش نوآورانه ممکن است به طور طبیعی سلامت روده فرد را بازگرداند. پیوند مدفوع میکروبیوتای شرایط لازم برای رشد باکتریهای مفید، مبارزه با عفونتها و بهبود سلامتی فرد را فراهم میآورد.
همه پزشکان از جزئیات و عوارض پیوند مدفوع آگاهی کافی ندارند، بنابراین مشورت با یک متخصص با تجربه کافی در انجام مدفوع درمانی بسیار مهم است.