تنها به دلیل آنکه فردی باهوش است و IQ بالایی دارد؛ به معنای آن نیست که میتواند مهارتهای بصری را نیز به همان سرعت بیاموزد. به بیان دیگر هوش بالا مستند آن نیست که او میتواند در تطابق اثر انگشت، تفسیر عکسهای X-ray و در برج مراقبت عملکرد خوبی داشته باشد.
مطالعهی جدید بر این مدعا استوار است. این بررسی برای اولین بار نشان میدهد مهارت دیداری افراد بسیار با یکدیگر متفاوت است و این تفاوتها با هوش عمومی یا IQ در ارتباط نیست. این مطالعه تحت عنوان “تفاوت دامنۀ اختصاصی و دامنۀ عمومی افراد در بازشناخت بصری اجسام” در ژورنال Cognition به چاپ رسیده است.
Isabel Gauthier و David K.Wilson از دانشگاه Vanderbit و مسئولین این مطالعه میگویند:
اشخاص توانایی بصری خود را در تشخیص اجسام بسیار زیاد میدانند؛ اما زمانی که پای قیاس با دیگران به وسط میآید، آنقدرها هم که فکر میکنند ماهر نیستند!
در گذشته تمرکز اصلی مطالعات بازشناختیِ بصریِ اجسام، بر تشابهات افراد با یکدیگر قرار داشت. اما اکنون Gauthier به تفاوتهای دیداری افراد کنجکاو شده است. برای پاسخ به این پرسش او و همکارش آزمایشی جدید به نام Novel Object Memory Test (NOMT) را طراحی کردند. هدف از این آزمایش بررسی توانایی افراد در تشخیص اجسام ناآشنا بود. او در ابتدا نظر عموم را در ارتباط با مهارتهای بصری جویا شد. بدین منظور او ۱۰۰ نفر از کسانی را که از خدمات خاصی از سایت Amazon استفاده میکردند را تحت بررسی قرار داد. او دریافت که پاسخ دهندگان موارد دیداری را بسیار متفاوت با دیگر فعالیتهای مربوط به هوش عمومی میدانند. همچنین دریافت، که همه بر این اندیشه استوارند که مهارتهای بصری افراد مختلف در قیاس با مهارتهای غیر بصری همچون؛ کلامی و ریاضیات تفاوت کمتری با یکدیگر دارند. تنها مشکل اصلی او همکارانش در این بررسی، آشنایی شرکتکنندگان بود. هر چه میزان آشنایی افراد با اجسام خاصی همچون؛ چهره، ماشین یا پرندگان بیشتر باشد؛ در تشخیص آنها عملکرد بهتری خواهند داشت. در نتیجه؛ عملکرد اشخاص در ارزیابی بازشناخت بصری که در آن عکسهای اجسام معمول استفاده میشود، ترکیبی از توانایی دیداری آنان و تجاربشان با آن اجسام است.
Top to bottom; Greebles, Ziggerin and Shienbug
Guithier برای حل این مشکل اجسامی تحت عناوین Greeble، Shienbug و Ziggerin را به کمک رایانه طراحی کرد. آزمایش پایهای شامل مطالعهی ۶ تا از این اجسام بود. آنان اجسام را در سریهای ۳ تایی به معرض نمایش گذاشتند. هر سری حاوی ۱ جسم از گروه هدف به همراه ۲ جسم ناآشنا بود. از شرکتکنندگان خواسته شد تا در هر نوبت جسم آشنا را انتخاب کنند. بررسی نتایج مطالعه ۲۰۰ مورد روشنگر این نکته است که:
توانایی افراد در تشخیص و شناخت اجسام، نمایانگر توانایی آنان در تشخیص دیگر انواع نیز هست در حالی که آنان کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین این بررسی میتواند توانایی افراد در یادگیری موارد جدید را پیشبینی کند. روانشناسان همچنین عملکرد شرکتکنندگان در تست IQ را نیز سنجیدند؛ که بر طبق آن مشخص شد توانایی بصری سنجیده شده در NOMT بسیار متفاوت از هوش عمومی است.
Guthier میگوید:
این یافته بسیار هیجانانگیز است؛ زیرا مهارت شناحتی اشخاص همیشه هماهنگ با هوش عمومی آنان است. این آزمایش نشان میدهد، میتوان به شناخت بیشتری از انسانها ورای مهارتهای قابل اندازهگیری آنان، رسید. نتایج نشان میدهند تفاوت مهارتهای بصری اشخاص بسیار بیشتر از حد تصور است. به عنوان مثال ضریب تغییرات تست NOMT بسیار گستردهتر از تست IQ بود.
مقالهی مرتبط:
- IQ یک افسانه است: هوش انسان از حداقل ۳ بخش مجزا تشکیل شده است
- ۱۳ دلیل علمی که نشان میدهد باهوشتر از آنچه تصور میکنید هستید!