جان هاپکینز با گردآوری و بررسی مجدد تاریخچهی پزشکی ۶۰۰۰ نوجوان، در طول ۱۰ سال به این نتیجه رسید که کاهش میزان ویتامین دی در خون، ریسک بروز زودرس علایم بیماری ریه بینابینی (ILD) را افزایش میدهد.
بیماری ریه بینابینی شامل گروهی نادر از اختلالات بوده که منجر به ایجاد زخم و التهاب در ریه شده که در نهایت میتوانند باعث از کار افتادن و یا تخریب غیرقابل برگشتپذیر بافت ریه شوند.
سالانه ۲۰۰.۰۰۰ فرد در آمریکا با این بیماری تشخیص داده میشوند که بیشتر آنها به علت آلودگیها و مواد سمی موجود در طبیعت مانند آزبست و یا گرد زغال دچار این بیماری میشوند اما این تنها دلیل آن نبوده و ممکن است فرد به علت مشکلات دیگری از جمله اختلال در سیستمایمنی، عفونتها، عوارض دارویی طعمهی این بیماری شود و حتی ممکن است علت آن نامشخص نیز باشد.
مقالهی مرتبط:آیا سطح بالای ویتامین دی همیشه خوب است؟
اگر فردی به این بیماری دچار شود معمولا بیشتر از ۵ سال زنده نمیماند. محققان در طی تحقیقاتی و به کمک CT scan به بررسی روشهای درمانی و فاکتورهای دخیل در ایجاد بیماری پرداختند تا بتوانند راهی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری را پیدا کنند.
با بررسی نتایج بدست آمده از تحقیقات، محققان رابطهای بین میزان ویتامین دی موجود در خون (به عنوان یکی از فاکتورها) با ریسک ابتلا به بیماری ریه بینابینی کشف کردند. با اینکه این تحقیقات رابطهای بین علت و معلول را به طور کامل اثبات نمیکردند اما نتایج باعث شد تا پزشکان و محققان به بررسی امکان درمان یا کاهش دادن روند بیماری به وسیلهی تامین ویتامین دی با راهکارهایی از جمله مواجهه با نور خورشید یا استفاده از مکملها، بپردازند. درحال حاضر این راهکارهای درمانی به طور کامل تایید و اثبات نشدهاند.
پروفسور ارین میکوس میگوید:
ما میدانیم که هورمون فعال شدهی ویتامین دی دارای خاصیت ضدالهتابی بوده و به تنظیم سیستم ایمنی کمک میکند که متاسفانه در بیماری ریه بینابینی ما شاهد این اثرات نیستیم.
بر طبق نتایج تحقیقات گذشته فهمیدیم که ویتامین دی نقش بسیار مهمی در بیماریهای مربوط به انسداد ریهها مانند آسم و COPD دارد و با تحقیقات جدید انجام شده رابطهی این ویتامین و این بیماری ایجاد کنندهی زخم در ریه نیز کشف شد.
مقالهی مرتبط:COPD؛ بیماری مزمن انسدادی ریوی
برای بررسی بیشتر مایکوس و همکارانش از نتایج تحقیقات MESA که بین سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ روی ۶.۸۱۴ نفر از نقاط مختلف کشور انجام شده بود استفاده کردند. سن متوسط شرکتکنندگان ۶۲ سال و ۵۳% آنها مونث بودند. در این تحقیق ۳۸% افراد سرکت کننده سفید، ۲۸% آنها آفریقایی-آمریکایی، ۲۲% و ۱۲% چینی بودند.
در این تحقیق محققان نمونه خون تک تک افراد را مورد بررسی قرار داده و میزان ویتامین دی موجود را اندازه گرفتند. ۳۰% افراد(۲.۰۵۱ نفر) دارای ویتامین دی کمتر از ۲۰ نانوگرم در هر میلیمتر خون بودند که برای آنها نقص ویتامین دی تشخیص داده شد. افرادی که میزان ویتامین خونشان بین ۲۰ تا ۳۰ نانوگرم در هر میلیمتر خون بود به عنوان دارندهی میزان متوسط این ویتامین( اما نه مطلوب) در نظر گرفته شده و افراد دارای ۳۰ نانوگرم و یا بیشتر در هر میلیمتر خون به عنوان دارندهی میزان پیشنهادی ویتامین دی معرفی شدند.
همهی شرکت کنندگان طی ۵ جلسه و یا بیشتر تحت بررسی با CT scan قرار گرفتند که با این روش محققان ریههای افراد را به طور دقیق بررسی میکردند.
۱۰ سال قبل ۲.۶۶۸ نفر از شرکت کنندگان با انجام آزمایش CT scan متوجه حضور زخمها و آنرمالیهای دیگر در ریه شدند.
در ریهی افرادی که با نقص ویتامین دی تشخیص داده شده بودند، نقطههای روشن و بزرگی(به طور میانگین ۲.۷ سانتیمتر مربع) مشاهده شد که نشانهی تخریب بافتی ریه بود. در حالی که کسانی که میزان ویتامین کافیی در خون داشتند، با ریهی سالم زندگی خود را سپری میکردند. این تفاوت در ریهها با تنظیم معیارهایی از قبیل سن فرد ، استفاده از دخانیات ، چاقی و عدم تحرک فرد مورد بررسی قرار گرفت.
محققان با بررسی نتایج متوجه شدند که افرادی که میزان ویتامین دی ناکافی و یا متوسط دارند نسبت به افرادی که میزان ویتامین خونشان کافیست، بیشتر دچار آنرمالیهای ریه شده و ریسک ابتلا به بیماری بینابینی ریه افزایش مییابد.
مقالهی مرتبط:احتمالا میزان بالای ویتامین دی با خطر کمتر سرطان همراه است
ارتباط بین ویتامین دی و این بیماری همچنان حتی بعد از تنظیم ریسک فاکتورهای التهابی دیگر ازجمله فشارخون بالا، میزان کلسترول بالا، دیابت و میزان C-reactive پروتئین نیز برقرار بود.
مایکوس میگوید:
تحقیقات انجامشده نشان داد که میزان ویتامین دی کافی ممکن است برای سلامتی ریهها مفید باشد. با استفاده از این نتایج بایستی نقص ویتامین دی را نیز به ریسک فاکتورهای دیگر این بیماری مانند مواد سمی موجود در طبیعت اضافه کرد.
با این وجود تحقیقات بیشتری نیاز است تا بدانیم چه میزان از ویتامین دی برای پیشگیری و یا کاهش روند بیماری میتواند مفید واقع شود.
افراد میتوانند میزان ویتامین دی خونشان را تنها با صرف روزانه ۱۵ دقیقه در زیر آفتاب و یا مصرف مواد غذایی مانند ماهی و محصولات غنی شده افزایش دهند. پزشکان برای افراد دارای نقص این ویتامین، از مکملها نیز استفاده میکنند.
طبق آمار سال ۲۰۱۳، سالانه ۵۹۵.۰۰۰ نفر در کل دنیا به بیماری بینابینی ریه مبتلا شده و ۴۹۱.۰۰۰ نفر از آنان در اثر بیماری فوت میکنند.