تورم لبها در صبح
بیدار شدن از خواب با تورم لب می‌تواند نشانگر یک زنگ خطر باشد. خصوصا اگر زخم دهانی واضحی در روز قبل نبوده باشد. علاوه بر زخم ناگهانی دهان، عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند منجر به تورم لبها هنگام صبح شوند. که شامل انواعی از واکنش های آلرژیکی وهمچنین وضعیت های پزشکی است که روی پوست، اعصاب و عضله های صورت اثر می‌گذارند. کارهای مربوط به دندانپزشکی نیزمی‌تواند سبب التهاب منجر به تورم لبها شود.
بسته به علت، تورم لبها می‌تواند در طی چند ساعت ایجاد شود. این به این معنی است که شما بدون هیچ نشانه ای از وجود مشکل می‌خوابید اما هنگامی که از خواب بلند می‌شوید ظاهر واحساس متفاوتی خواهید داشت. و اگر علت مشخص نباشد، شما باید به دنبال یافتن علائم دیگری باشید یا فکرکنید ببینید با چه چیزی مواجهه داشته اید تا شاید بتوان توضیحی درباره این حالت ارائه داد.
علت تورم لب در طول شب
تورم لبها می‌تواند نتیجه التهاب یا تجمع مایع دربافت لب باشد. کشف علت تورم لب ها ممکن است نیازمند تفکر دقیق باشد. اگرچه در اکثر موارد، یک علت احتمالی می‌تواند براحتی تعیین شود.
واکنش های آلرژیکی
آلرژی به غذاهای خاص، داروها، یا گزش و نیش حشرات دلایل نسبتا متداولی برای تورم لب ها و علائم دیگر هستند. غذاهایی که معمولا سبب حساسیت می‌شوند شامل:
- شیر
- تخم مرغ
- بادام زمینی
- آجیل
- صدف
- ماهی
- سویا
- گندم
شما همچنین ممکن است آلرژی یا حساسیت شدیدی به بعضی از ادویه‌جات داشته باشید. فلفل تند ممکن است احساس سوزش در دهان شما به‌وجود بیاورد و سبب تورم لب ها شود، اما ممکن است حتی ملایم‌ترین ادویه‌ها هم با واکنش های آلرژیکی همراه باشند. مانند:
- رازیانه
- کرفس
- گشنیز
- جعفری
آلرژی به داروهای خاص نیزمی‌تواند علت تورم لب در طول شب باشد. پنی سیلین وانواع دیگر آنتی بیوتیک‌ها ازمعمول ترین داروهایی هستند که سبب حساسیت می‌شوند.
واکنش های خفیف می‌توانند شامل ایجاد راش یا خارش بشوند. قابل ملاحظه ترین واکنش‌ها شامل کهیر، سرفه‌کردن، خس خس سینه و آنژِیوادم است. آنژیوادم، تورم شدید بافت زیرین پوست خصوصا در صورت و لبها است.
یکی از خطرناک‌ترین واکنش‌های آلرژیکی شوک آنافیلاکسی است. علائم آن شامل تنگی قفسه سینه، تورم زبان، لبها ومجاری هوایی است. این حالت تنفس را دشوار می‌سازد. عموما، آنافیلاکسی در افراد با حساسیت های آلرژیکی بالا، به طور سریعی پیشرفت می‌کند، بنابراین ممکن است پس از خوردن چیزی یا مصرف دارویی که به آن حساسیت دارید، به سرعت بروز پیدا کند.
وضعیت پوست و عفونت های آن
وجود جوش روی لبها یا نزدیک آن ممکن است سبب تورم لب به صورت موقتی شود. تورم شدید لبها بیشتر در صورت وجود آکنه کیستیک بروزپیدا می‌کند. این نوع مهم و جدی آکنه ، می‌تواند سبب ایجاد ضایعات بزرگ جوش‌مانند درهرجای بدن شود.
تبخال‌های تاولی، عفونت وتبخال‌های هرپسی و تاول‌های ایجاد شده بوسیله کوکساکی ویروس‌ها در اطراف دهان می‌تواند منجر به تورم لبها شود. این علائم نشانگر وجود ویروس هستند ومی‌توانند یک شبه ظاهرشوند، حتی اگر این ویروس برای مدت زمان طولانی تری در بدن شما وجود داشته باشد.
اگرشما روز خودتان را در جلوی آفتاب و بدون پوشش مناسب بگذرانید ممکن است دچار آفتاب سوختگی جدی شوید. لب‌های شما ممکن است در اثر آفتاب سوختگی متورم و ترک خورده شوند. خوشبختانه عوارض ناشی از آفتاب سوختگی بر روی لبها و جاهای دیگر درطی چند روز فروکش می‌کنند.
سلولیت، که یک عفونت باکتریایی شایع پوستی است، نیز می‌تواند سبب تورم لبها یا جاهای دیگری از بدن که دچار این عفونت شده اند ، بشود.
وضعیت عضلانی و عصبی
عوامل زیادی می‌توانند روی اعصاب وعضله‌‌‌‌های صورت اثر بگذارند و باعث تورم لبها وعلائم مشابه شوند.
Embouchure collapse یا (Embouchure dystonia ) می‌تواند روی نوازندگان ترومپت و دیگر موزیسین هایی که زمان زیادی برای استفاده از وسیله های موسیقی لب های خود را به حالت غنچه نگه می‌دارند، تاثیر بگذارد. فشاری که روی عضلات دهان وارد می‌شود، می‌تواند باعث تورم و بی‌حسی لبها شود.
سندرم ملکرسون – روزنتال (Melkersson-Rosenthal syndrome) یک اختلال عصبی نادر است که باعث تورم لبها و صورت وفلجی عضلات می‌شود. بیماری ممکن است در طی روزها یا سالها دوباره عود کند و می‌تواند از نوجوانی و کودکی شروع شود. علت دقیق این سندرم هنوز مشخص نیست اما بنظر می‌رسد علت آن دلایل ژنتیکی باشد.
مسائل مربوط به دندانپزشکی
کارهای دندانپزشکی مثل ارتودنسی و درمان های دیگر می‌توانند سبب تورم لبها طی یک روز بعد بشوند. همچنین عفونت دهان یا لثه‌ها نیز ممکن است سبب تورم لبها و التهاب در داخل دهان شوند.
سرطان لب که چندان هم شایع نیست نیز، می‌تواند سبب تورم لب شود. اگرچه سرطان لب معمولا ابتدا با زخمی در داخل یا بیرون لبها خود را نشان می‌دهد.
جراحت
صدمه‌ی مستقیم به لبها باعث تورمی می‌شود که می‌تواند به آرامی درطی شب ایجاد شود. زخم ها می‌توانند شامل بریدگی، خراش و کبودی باشد. ممکن است به طور ناخودآگاه با گاز گرفتن یا جویدن لبها باعث زخمی شدن آن‌ها شوید. همچنین خوابیدن در وضعیت نادرست یا خواب روی سطح خشن نیز باعث وارد شدن فشار به لبها می‌شود که ممکن است باعث تورم موقتی لبها به هنگام خواب شود.
مقایسه تورم لب بالا و لب پایین
اگر علت تورم لب شما زخمی مثل ضربه به دهان یا یک بریدگی بد باشد لبی که بیشترین صدمه به آن وارد شده بیشترین تورم را خواهد داشت.
اگر شما قبل از کارهای دندانپزشکی خود یک تزریق بی حسی در لب پایینی خود دریافت بکنید، ممکن است صبح روز بعد لب تحتانی شما متورم شود.
حالتی که معمولا تنها سبب تورم لب تحتانی می‌شود، cheilitis glandularis نام دارد. که یک بیماری التهابی نادر است و در مردان بالغ بیش ازهر گروه دیگری دیده می‌شود. و همچنین می‌تواند همراه سرطان لب باشد.
یک اختلال التهابی نادرومشابه دیگری نیز وجود دارد که باعث تورم و برآمدگی لب فوقانی می‌شود و گرانولوماتوز cheilitis نام دارد.
سندرم ملکرسون – روزنتال نیز بیشتر باعث تورم لب فوقانی می‌شود تا تحتانی.
تورم لبها در یک سمت دهان
اگر تورم لب شما محدود به یک طرف لب است، احتمالا به خاطر آسیب یا زخمی است که به آن قسمت از دهان وارد شده است یا به‌خاطر وجود کیست یا هر توده‌ی دیگری در آن سمت است. اگر شما از خواب با این وضعیت بیدار شدید، به طور دقیق دهان خود را بررسی کنید و ببینید چه چیزی باعث این وضع شده است.همچنین شما باید بدانید که دلایل دیگری نیز ممکن است باعث شود که یک طرف لب شما نسبت به طرف دیگر آن متفاوت باشد. اگر از خواب بیدار شدید و متوجه شدید یک طرف دهان شما دچار افتادگی شده است، از یک طرف دهان شما آب سرازیر شده است یا هنگام صحبت کردن دچار مشکل می‌شوید، این‌ها می‌تواند نشانه‌ای ازسکته یا فلج بلز(Bells palsy) باشد.
اگر احتمال می‌دهید دچار سکته شده‌اید سریعا با اورژانس تماس بگیرید. فلج بلز یک حالت موقتی است که می‌تواند در نتیجه آسیب یا التهاب اعصاب صورت ایجاد شود. همچنین این حالت می‌تواند سبب فلج عضلات صورت نیز بشود. هر فلجی اورژانسی است و باید توسط پزشک بررسی شود. اگرچه فلج بلز چندان تهدید کننده زندگی نیست.
درمان تورم لب
درمان‌های خانگی تورم لب
قرار دادن یک کیسه یخ درون حوله و قرار دادن آن روی قسمت متورم می‌تواند التهاب را کاهش دهد. هرگز یخ را به صورت مستقیم روی پوست نگذارید چون ممکن است سبب آسیب بیشتر شود.
استفاده از لوسیون آلوئه (aloe lotion) نیز ممکن است سبب کاهش تورم ناشی از آفتاب سوختگی شود. پماد مرطوب کننده‌ی لب نیز می تواند خشکی شدید یا ترک لب را بهبود ببخشد.
درمان‌های دارویی تورم لب
برای کاهش تورم لب ناشی از التهاب، داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن (Advil) یا کورتیکواستروئیدها می‌توانند کمک کننده باشند.
NSAIDs همچنین می‌تواkند درکاهش تورم لب ناشی از صدمه یا کبودی مفید باشند.
مشکلات عصبی دیگر مثل دیستونی مرکزی (focal dystonia )، ممکن است درمان های تهاجمی نیاز داشته باشند. برای Embouchure dystonia ، شل کننده عضلات مثل باکلوفن (گابلوفن) می‌تواند مفید واقع شود. تزریق توکسین بوتولینوم (بوتاکس) هم ممکن است کمک کننده باشد ولی باید توسط پزشک و با دقت انجام شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
یک حساسیت غذایی جدی می‌تواند به چیزی بیش از تورم لب منجر شود. اگر نشانه هایی از حساسیت شدید غذایی مثل خس خس قفسه سینه ، تنگی نفس، تورم زبان و دهان را مشاهده کردید سریعا با اورژانس محل زندگی خود تماس بگیرید.
متخصص پوست باید وجود آکنه کیستیک یا وجود هر کیست دیگر یا توده‌ی مشکوک را روی لب یا زیرسطح آن بررسی کند. در صورت مشکوک بودن وضعیت ، ممکن است شما به پزشک متخصص دیگری ارجاع داده شوید.
اگر شما با تورم خفیف لب و بدون علائم دیگر از خواب بیدار شدید، توجه کنید که آیا این تورم از بین می‌رود یا ادامه پیدا می‌کند. اگر تورم ۲۴ ساعت ادامه پیدا کرد به پزشک مراجعه کنید. اگر نشانه‌هایی از حساسیت شدید غذایی وجود داشت، باید سریعا درمان های اورژانسی را دریافت کنید.
نتیجه
اگر شما با تورم لب بدون دلیل مشخص از خواب بیدار شدید، به غذاهایی که خورده اید یا هر دارویی که مصرف کرده اید توجه کنید. همچنین وجود زخم، عفونت وهر مواجهه با آلرژن را در محیط زندگی خود را بررسی کنید.
اگردچار حساسیت شدید غذایی، سکته مغزی، تورم صورت و چشم‌ها ویا عفونت صورت شوید، سریعا باید مراقبت های اورژانسی را دریافت کنید.
